Posle smrti patrijarha Pajsija, naslednici Savinog trona morali su pažljivo da održavaju ravnotežu između Porte i Beča, ali i Vaseljenske patrijaršije u Carigradu i Rimu, koji je tražio unijaćenje.
Novi patrijarh je 1648. postao Gavrilo Rajić Rašković, dotadašnji raški mitropolit, rodom iz Starog Vlaha. Gavrilo je stalno bio u pokretu.
Prvo je otišao u Carigrad da bi ublažio namete osiromašenoj srpskoj crkvi, a dosta puta se sastajao i sa papskim misionarima, koji su u to vreme posećivali srpske krajeve.
Razgovori su se vodili o uniji i miru među hrišćanima, a srpska crkva je dobila ne samo pomoć u novcu, nego i priliku da se njeni sveštenici školuju u katoličkim ustanovama u Rimu. Srpskoj crkvi je preko potrebna bila i podrška iz Rusije. U Moskvi se 1654. na jednom tajnom skupu Gavrilo Rajić sastao sa prvacima balkanskih naroda i dogovarao kako da se oslobode turskog ropstva.
Pošto ga je u Rusiji lepo primio car Aleksije, Rajić je već naredne godine sa antiohijskim patrijarhom Makarijem učestvovao na crkvenom saboru u Moskvi.
Tada mu je ruski car, nakon odstupanja patrijarha Nikona, čak ponudio tron ruske crkve.
Ne zna se zašto je Gavrilo odbio ovu ogromnu čast i vratio se u Peć, gde mu je, a on je to dobro znao, glava bila u torbi.
(Vesti-online)
