Ministarstvo spoljnih polsova Ruske Fereracije je povodom obeležavanja 70 godina pobede nad fašizmom napravilo specijalan dokument nazvan: “Neonacizam - opasna pretnja ljudskim pravima, demokratiji i vladavini prava“ u kojem se oštro kritikuje jačanje desnih i nacionalističkih političkih pokreta u Evropi. Takođe, zamera se vlastima evropskih država na tolerisanju takvih pokreta i manjku inicijative da se isti spreče.
Posebna pažjna usmerena je na zemlje istočne Evrope u kojima je prisutan otpor širenju ruskog uticaja i to u Ukrajini, Poljskoj i baltičkim zemljama - ali su analizirane i druge evropske zemlje među kojima i Hrvatska.
Problemi pri zapošljavanju Srba
Rusi tako Hrvate, između ostalog, prozivaju zbog nepostojanja zakona kojim bi se zabranila revizija istorije, te navode kako je “agresivni nacionalizam, etnička i verska netolerancija usmerena prvenstveno protiv najveće manjinske skupine Srba čiji se broj od 1991. smanjio za dve trećine”. Pozivajući se na podatke aktivista za ljudska prava, tvrde kako je u poslednjih 19 godina oko 30.000 Srba u Hrvatskoj prešlo na drugu veru, odnosno prihvatilo katoličanstvo.
"Stručnjaci kažu da je glavni razlog za to želja roditelja da spreče maltretiranje dece u školi na osnovi njihovog etničkog ili verskog porekla - navodi se u dokumentu. Ruski analitičari ističu i da se Srbi u Hrvatskoj suočavaju s ozbiljnim administrativnim i drugim preprekama u pronalasku posla i vraćanju imovinskih prava. Nabrajaju se takođe pojedinačni slučajevi ksenofobnog vandalizma prema pravoslavnim grobljima pa i skidanje ćiriličnih ploča, uništavanje spomen-ploča za žrtve ustaškog logora Jadovno na ostrvu Pag, kao i skrnavljenje jevrejskog groblja iz 16. veka u Splitu. Slavonija, severna Dalmacija i Zapadni Srem u ovoj analizi lociraju se kao područja u kojima je nacionalizam posebno naglašen. Među radikalnim i ekstremističkim organizacijama u Hrvatskoj apostrofiraju Udruženje hrvatskih nacionalista koje se odvojilo od "Hrvatske čiste stranke prava", a i Hrvatski nacionalni front koji zahteva od Vlade da zabrani crvenu zvezdu kao simbol partizana i Titovog doba. Na kraju saopštenja pohvaljuje se nedavno osnivanje Antifašističke lige, a u afirmativnom kontekstu se navodi i činjenica da je bivši predsednik države Ivo Josipović izrazio volju da učestvuje u aktivnostima ove organizacije. Napominju i kako je Josipović upozorio na uznemirujuće trendove jačanja neofašizma i neonacizma u Hrvatskoj pred kojima ne bi trebalo zatvarati oči.
Etnički motivisano nasilje u porastu
Predsednik saborskog Odbora za ljudska prava i prava manjina zastupnik Furio Radin tvrdi kako nikad nije čuo za podatak da je 30.000 Srba prešlo na katoličanstvo.
“Mislim da se radi o neosnovanim brojkama jer bismo se inače time odavno ozbiljnije pozabavili”, napominje Radin.
Iako je i on jedan od potpisnika nedavne Deklaracije protiv nesnošljivosti i etnocentrizma u Hrvatskoj, koja upozorava na eskalaciju netolerancije i diskriminacije prema svima koji su drukčiji od većine u hrvatskom društvu, Radin uverava da Hrvatska ne može da se proziva za neonacizam.
"Imamo mi tu sporadičnog koketiranja s ustaštvom, stadionskog nacionalizma, ali generalne ocene ruskog Ministarstva spoljnih poslova ne stoje", ocena je zastupnika italijanske manjine.
Neki od slučajeva koje navode Rusi nalaze se i u opsežnoj studiji “Nasilje i nesnošljivost prema Srbima u 2014.”, koju je izradila članica Srpskog narodnog veća i novinarka Tamara Opačić. Podstaknuti povećanjem broja slučajeva etnički motivisanog nasilja i govora mržnje usmerenog prema Srbima i njihovim institucijama u Hrvatskoj, Srpsko narodno veće i Klub zastupnika SDSS u Saboru počeo je 2013. godine evidentiranje i praćenje takvih slučajeva.
"Klub SDSS zabeležio je prošle godine 82 slučaja etnički motivisanog nasilja, nesnošljivosti i govora mržnje protiv Srba, što je porast u odnosu na godinu ranije", ističe Opačićeva i za to krivi izbore jer desnica, predvođena HDZ-om, kao glavni politički kapital za povratak na vlast koristi nacionalističku retoriku koja podrazumeva antisrpsku histeriju.
