DANAS JE SVETI PETAR DABROBOSANSKI: Nije hteo da ostavi svoj narod pa mučenički stradao u Jasenovcu, ustaše ga ubacile u vrelu peć

Srpska pravoslavna crkva i njeni vernici danas obeležavaju dan Svetog Petra Dabrobosanskog, koji je mučenički stradao za vreme Drugog svetskog rata u tadašnjoj NDH.

Mitropolit Petar. sin je vojvode i sveštenika Bogdana Zimonjića. Rođen je u Grahovu, 24. juna 1866. godine. Bogosloviju je učio u Reljevu (1883-1887), a Bogoslovski fakultet u Černovicama od 1887. do 1893. godine. Monaški postrig primio je 6. septembra 1895. godine. U čin đakona rukopoložen je 7. septembra, a u čin prezvitera 8. septembra 1895. godine. Za suplenta u Bogoslovskom učilištu u Reljevu imenovan je oktobra 1893, a godinu dana kasnije postavljen je za profesora. Konzistorijalni savetnik u Sarajevu postao je 1901. Na ovom položaju zatekao ga je izbor za episkopa zahumsko-hercegovačkog. Hirotonisan je i ustoličen u Mostaru 9. juna 1903. godine. Posle upokojenja mitropolita dabrobosanskog Evgenija (Letice), postavljen je kraljevskim ukazom od 7. novembra 1920. za mitropolita ove eparhije.

Po izbijanju Drugog svetskog rata, savetovano mu je da se skloni u Srbiju ili Crnu Goru. On je na to odgovorio: “Ja sam narodni pastir, te me veže dužnost, gdje sam djelio dobro sa narodom, da isto tako i zlo sa narodom podnosim i podjelim, i prema tome mora se sa narodom sudbina djeliti i ostati na svome mjestu.” Dosledno je branio pravoslavnu veru u srpsko pismo pred nemačkim Gestapom. Tom bezočnom napadu, posebno zabrani upotrebe ćirilice, odlučnu ulogu imao je rimokatolički sveštenik Božidar Bral, inače ustaški poverenik za Bosnu i Hercegovinu. Mitropolit Petar uhapšen je 12. maja 1941. godine i zatočen u zatvor “Beledija’, a 15. maja iste godine otpremljen je u zagrebački zatvor “Kerestinac” gde je dobio broj 29781. Tu je obrijan i oduzeta su mu sva episkopska obeležja.

Posle teških muka odveden je u Koprivnicu, a potom u Jasenovac (ili Gospić). Po svedočenju Jove Furtule i Jove Lubure iz sarajevskog sreza, mitropolit je ubijen u Jasenovcu i bačen u užarenu peć za peljenje cigle. Međutim, nije isključena i verzija da je mitropolit Petar odveden u Gospić, odnosno Jadovno, gde je mučki postradao. Na redovnom zasedanju Svetog arhijerejskog sabora 1998. godine, mitropolit dabrobosanski Petar proglašen je za sveštenomučenika i pričislen ostalim svetim iz srpskog roda i hrišćansko-pravoslavne vere.

(Kurir.rs/Pravoslavni kalendar)