KAD JE TEŠKO - SPC! Krivokapić usred uzavrele političke krize požuruje Temeljni ugovor, a Abazović otrčao kod patrijarha

Iznenadna žurba crnogorskog premijera Zdravka Krivokapića da potpiše Temeljni ugovor sa Srpskom pravoslavnom crkvom i jednako iznenadni odlazak potpredsednika vlade Dritana Abazovića u Beograd na privatan razgovor s patrijarhom Porfirijem dva su istovremena događaja koja su ogolila nameru političkih aktera u Crnoj Gori da, usred uzavrele krize u kojoj su ulog smene najviših državnih funkcionera, Crkvu uguraju na svoju stranu.

Dok su svrha i tema razgovora Abazovića s patrijarhom za javnost ostali nepoznati, Krivokapićeva ponuda SPC izašla je na videlo, doduše, neslužbenim kanalima. Poslednja verzija Temeljnog ugovora sa SPC, koju je vlada Crne Gore usvojila u sredu, pretrpela je nekoliko izmena i još nije obelodanjeno da li je ovih 20 članova, koliko ima novi nacrt, prihvatljivo i za SPC. Jer, Krivokapićeva vlada je tokom godinu dana svog rada u nekoliko navrata odustajala od stavljanja potpisa na usaglašene nacrte Temeljnog ugovora, a potpis je izostao i prilikom poslednjeg pokušaja - kada je upravo crnogorska vlada poslala Crkvi još jednu verziju teksta.

Nepovredivost imovine

U poslednjem nacrtu se SPC jemči "vršenje javnopravnih ovlašćenja", što je bilo uklonjeno iz prethodnog nacrta, s obrazloženjem da nije valjana pravna konstrukcija, jer pomenuta ovlašćenja vrše javnopravni organi, pre svega državni organi, pišu Vijesti. U ovoj verziji nacrta u članu 7, koji tretira nepovredivost svojine i državine nad manastirima i drugim nepokretnostima, navodi se da se to jemči Crkvi, a ne, kako je vlada prethodno sugerisala, i crkveno-pravnim licima, s obrazloženjem da se na njih i vodi "većina imovine Crkve u Crnoj Gori", pa da na taj način država obuhvata i štiti pravo svojine i faktičkih vlasnika crkvene imovine u Crnoj Gori. U članu 13 piše da nadležne vlasti u Crnoj Gori neće razmatrati zahteve za izgradnju verskih objekata koji nemaju pismeno odobrenje nadležnog eparhijskog arhijereja, dok je u prethodnoj verziji pisalo "pravoslavnih verskih objekata". U novoj je dodato i da se to radi "u skladu sa zakonom i autonomnim propisima Crkve".

Istorijski kontinuitet

Predloženi tekst ima i preambulu Temeljnog ugovora, u kojoj se navodi da je hrišćanska crkva na prostoru današnje Crne Gore prisutna od apostolskih vremena i njenog kontinuiteta kroz istorijsko pravoslavno i crkveno ustrojstvo od osnivanja Zetske, Budimljanske i Humske episkopije (1219. godine) "u sastavu Žičke arhiepiskopije, Pećke patrijaršije, odnosno SPC", pišu Vijesti. U prethodnoj verziji koju je vlada slala bile su izbrisane reči "u sastavu Žičke arhiepiskopije, Pećke patrijaršije, odnosno SPC", sa obrazloženjem da je hrišćanska crkva postojala na prostoru današnje Crne Gore i u periodima ukidanja Pećke patrijaršije (u periodu od 1463. do 1557. godine i od 1766. do 1920. godine) i da bi, ako to ne bi bilo konstatovano, podrazumevalo da crnogorske vladike iz dinastije Petrović-Njegoš i drugi crkveni poglavari iz tog perioda nisu pripadali hrišćanskoj crkvi i da je to sa stanovišta države Crne Gore neprihvatljivo.

U novom nacrtu navodno piše i da se uvažava istorijska uloga SPC (u prethodnom nacrtu pisalo je SPC u Crnoj Gori), posebno Mitropolije crnogorsko-primorske za vreme crnogorskih mitropolita-gospodara, kao i njena uloga u državnosti Crne Gore i društvenom, kulturnom i obrazovnom razvoju, što se razlikuje od prethodne verzije, koja je naglašavala istorijsku ulogu Mitropolije crnogorsko-primorske, kako je tada obrazloženo iz vlade, kao jedine od postojećih eparhija SPC koja je temelj državnosti Crne Gore. Ostale izmene su uglavnom stilske prirode.

Diplomatski skandal Krivokapića

Naredio svom ministru prekid posete Skoplju

Premijer Zdravko Krivokapić vratio je ministra spoljnih poslova Đorđa Radulovića iz Skoplja i tako prekinuo njegovu posetu Severnoj Makedoniji, što su mnogi videli kao svojevrsni diplomatski skandal. Radulović je trebalo da se sretne sa najvišim zvaničnicima Severne Makedonije, ali je neposredno pred jedan od tih sastanaka dobio nalog da odmah prekine službenu posetu. U formalnom obrazloženju za otkazivanje posete navedeno je da Krivokapić o njoj nije bio obavešten i da zbog toga ministar mora da se vrati u zemlju. Radulović je uputio izvinjenje domaćinima zbog otkazivanja posete i uskoro bi trebalo da krene za Crnu Goru.

Demokrate Alekse Bečića

DPS ćuti na Dritana, jasno ko ovu dramu režira

Demokratska Crna Gora Alekse Bečića reagovala je na iznenadni odlazak potpredsednika vlade Dritana Abazovića u Beograd u privatnu posetu patrijarhu srpskom Porfiriju, konstatacijom da ćutanje DPS tim povodom jasno pokazuje i dokazuje ko, kako kažu, ovu dramu režira.

- Dok su horski, agresivno zatrpavali medijski prostor Crne Gore reagovanjima na susrete premijera Krivokapića sa čelnim ljudima Crkve, DPS družina zajedno sa saveznicima sada horski ćuti. Ćutanjem glasnijim od ijedne reči. Ćutanjem koje je danas jasno svakom slobodnom čoveku - navode Demokrate.

Kurir.rs