SEDIŠTE DESPOTA ĐURĐA BRANKOVIĆA: Smederevska tvrđava - biser arhitekture
Proces građenja najveće ravničarske tvrđave u Evropi pre šest vekova krije mnoge zanimljivosti malo poznate javnosti
Poslednja srpska srednjovekovna prestonica, na ušću male reke Jezave u moćni Dunav - Smederevska tvrđava, ujedno je i najznačajnija turistička znamenitost na području ovog grada.
Građena po nalogu despota Đurđa Brankovića u 15. veku, danas najveća ravničarska tvrđava u Evropi jer se prostire na oko 11 hektara, ostaće upamćena kao poslednja srpska prestonica srednjeg veka i dvor srpskog vladara tragične sudbine.
Brojne zanimljivosti vezane su upravo za ovo zdanje, a ovo su samo neke od njih.
Centar kulture i trgovine
O grandioznosti srednjovekovnog Smedereva govori i podatak da su na despotovom dvoru napisane 24 knjige, da je sam Đurađ Branković, jedan od najobrazovanijih vladara svog doba, imao bogatu biblioteku. Prema podacima s početka 15. veka, Smederevo je bilo razvijeni trgovački centar u kom su domaće stanovništvo i Dubrovčani sticali blago trgujući srebrom, zlatom, svilom, biserima i solju.
Prokleta Jerina
Grad od kamena podignut je na mestu gde kamena nema. Kamenje je dovlačeno sa antičkih lokaliteta - Mons Aureusa, Viminacijuma, Marguma, Vinceje i drugih. Graditelji su u temelje ugrađivali i delove sarkofaga, nadgrobne stele i kompletne skulpture, što je veoma teško palo okolnom stanovništvu. Težak život prilikom zidanja tvrđave narod je pripisao Đurđevoj ženi, despotici grčkog porekla Jerini Kantakuzen, koja je u tradiciji i legendi postala oličenje zla i nazvana Prokleta Jerina.
Velikoposednik među vladarima
Đurađ Branković bio je jedan od najbogatijih evropskih vladara svog doba zahvaljujući svojim rudnicima u Srbiji i posedima u Ugarskoj. Bio je vlasnik palata u Budimu, Kupiniku, Nekudimu... Iz srpskih rudnika u Đurđevo doba godišnje je vađeno 30 tona zlata i srebra, a u celoj Evropi 47 tona. Đurđeve kovačnice novca postojale su u Smederevu, na Rudniku, Novom Brdu i Srebrnici, a novac despotov bio je najraznovrsniji i najlepši koji je jedan srpski vladar ostavio nakon cara Dušana.
Mošti Svetog Luke platio 30.000 dukata
Despot Đurađ Branković je od Osmanlija otkupio mošti Svetog Luke, jednog od četvorice jevanđelista, za 30.000 zlatnih dukata. Dan kada su položene mošti čudotvorca u mitropoliju u Smederevu bio je obeležen svečanom atmosferom, pobožnošću i verom u bolje dane za srpski narod.
Tekst je objavljen u sklopu projekta koji se sufinansira sredstvima iz budžeta Grada Smedereva. Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.
Grad Smederevo