Hrvati "zapene" kad čuju da su "katolički Srbi", a ni Bosancima nije lako: Karta sa "uvredama" za Evropljane napravila haos! "Samo Teslu ne dirajte"
Društvenim mrežama se proširila naizgled šaljiva karta Evrope pod nazivom: "Kako uvrediti Evropljane u jednoj rečenici?".
Za svaku zemlju je ispisana posebna "uvreda". Kod Hrvatske piše "katolički Srbi", za Bosnu i Hercegovinu "turski Srbi", a uz Srbiju je napisana rečenica: "Nikola Tesla je Hrvat-Amerikanac".
Za Nemce na primer piše da su bezobrazni i rasisti, za Špance da su glasni i dosadni, za Austrijance piše da su "čudni Nemci", Finska je "najdepresivnija zemlja"... Južna srpska pokrajina Kosovo i Metohija je, očekivano, prikazana kao nezavisna država.
Prisvajanje Nikole Tesle
Hrvatske vlasti redovno prisvajaju poznatog srpskog naučnika. Kada je u jednoj publikaciji Evropske unije 2020. godine navedeno da je Tesla "poznati Hrvat", srpski ministar spoljnih poslova Ivica Dačić poslao je protestnu notu Briselu i dodao kako se radi o lažnom opisu Teslinog porekla.
Vladan Vukosavljević, bivši srpski ministar kulture, kazao je tom prilikom da je "virus lažnih vesti pronašao svoje mesto na službenoj internet stranici EU" te je od Evropske unije zatražio "izvinjenje srpskom narodu".
Hrvatska je, povodom uvođenja evra kao platne valute, na kovanicu od 50 centi stavila lik Nikole Tesle, što je izazvalo veliku buru u srpskoj javnosti.
Tesla je bio ponosan na svoje srpsko poreklo
Nikola Tesla je rođen u srpskoj pravoslavnoj porodici 1856. godine u selu Smiljanu, u Vojnoj krajini koja je bila granično područje Austrijskog carstva, a danas pripada Hrvatskoj. Njegov otac Milutin bio je sveštenik u srpskoj crkvi, a majka Georgina, koju su svi zvali Đuka, potiče iz znamenite srpske porodice Mandić iz Gračaca. Bila je najstarija ćerka sveštenika Nikole Mandića.
Nikola Tesla je kršten je u srpskoj pravoslavnoj crkvi Svetog Petra i Pavla u Smiljanu kao Nikolaj, a ime je dobio po svom dedi.
Devedesetih godina 19. veka jedno srpsko društvo izdalo je specijalne šibice i hartiju za cigarete. Na njima je bila Teslina slika, koji je umesto mašne imao srpsku trobojku. Pod slikom su bili stihovi:
„Veseli se Srpstvo
A najviše Lika
Jer nam rodi
Takvog umetnika”
Godine 1914. austrijske vlasti zabranile su pakovanje ovih šibica.
Tesla je 1916. godine upoznao Svetog vladiku Nikolaja Velimirovića. Međusobno su se zvali imenjacima i viđali se u narednom periodu, pa je vladika Teslu posećivao i u njegovoj laboratoriji. Prilikom jednog susreta, Tesla je Nikolaju rekao: „Ja ću uskoro čuti jeku gusala iz moje Like ovde u Njujorku i to sedeći na divanu”.
Godine 1934. godine, 21. oktobra Nikola je u Njujork tajmsu u broju 21 objavio tekst, a u jednom njegovom delu kaže: „Ja sam rođen u Hrvatskoj, Hrvati i Slovenci nisu nikada bili u mogućnosti da se bore za svoju slobodu. Srbi su bili bitke za slobodu i cena oslobođenja plaćena je srpskom krvlju. Svi pravi Hrvati i Slovenci priznaju to sa zahvalnošću…”
Tokom Drugog svetskog rata, posle streljanja srpskih đaka u Kragujevcu, napisao je tekst „Mojoj braći u Americi” u kom kaže: „Naš narod pokazuje toliku moralnu snagu da nam svetla obraz pred svetom. Ono što čine naša braća u starom zavičaju dostojno je duha koji prožima našu narodnu pesmu. Koliku duševnu snagu, čvrstu odluku, neprestrašenost i junaštvo su imali oni naši još nerazvijeni dečaci kad su pred nemačkim puškama radosno klicali: ‘Mi smo srpska deca. Pucajte!‘ Kako se mi svi možemo ponositi znajući da u čitavoj istoriji nema tako veličanstvenog primera. Ovi divni mučenici živeće vekove u našoj uspomeni oduševljavajući nas na besmrtna dela”.
Godine 1894. u knjizi „Nikola Tesla i njegova otkrića” Đorđa Stanojevića, objavljen je Teslin citat koji možda i najbolje oslikava njegov odnos prema svom poreklu.
- U meni ima nešto što može biti i obmana, kao što češće biva kod mlađih oduševljenih ljudi; ali, ako budem sretan da ostvarim bar neke od svojih ideala, to će biti dobročinstvo za cijelo čovečanstvo. Ako se te moje nade ispune, najslađa misao biće mi ta, da je to djelo jednog Srbina - rekao je on.
Na sahrani Nikole Tesle, po njegovoj sopstvenoj želji, violinista Zlatko Baloković, Teslin prijatelj, izveo je dve kompozicije uz pratnju slovenačkog hora Slovan. Prva je bila Šubertova „Ave Marija“, a druga srpska pesma „Tamo daleko“ koja simbolizuje sećanje na povlačenje srpske vojske kroz Albaniju tokom Prvog svetskog rata. Ova tradicionalna srpska pesma govori o gubitku i čežnji za otadžbinom i završava se rečima „Živela Srbija!“.
Zašto je prisvajanje Nikole Tesle u Hrvatskoj problem za srpski narod?
Ustaše su odmah po osnovanju NDH 1941. godine krenule sa zatiranjem Srba prema planu Mileta Budaka, glavnog ustaškog ideologa: jednu trećinu ubiti, drugu proterati, a treću pohrvatiti (pokatoličiti).
Teritorija sistema logora Gospić-Jadovno-Pag obuhvatala je i Smiljan, rondo mesto Nikole Tesle. Sabirni centar bio je Gospić, u koji su u stočnim vagonima dopremani Srbi sa svih strana u NDH. Od aprila do avgusta 1941. u ovom sistemu logora pobijeno je 40.123 ljudi, od kojih su 90% bili Srbi.
U Teslinom Smiljanu pokolj nad Srbima započet je na Svetog Iliju 2. avgusta 1941. Samo tog dana zaklano je 506 Srba, od čega 27 beba i 127 dece starosti do 15 godina. U Smiljanu i okolnim zaseocima živela je 621 osoba srpske nacionalnosti, a njih 559 na zverski način je ubijeno. Teslinu kuću ustaše su srušile i spalile, kao i srpsku crkvu u kojoj je služio Milutin Tesla i njegov parohijski dom.
Devedesetih su u Smiljanu neoustaše ubile 20 Srba, među kojima osam onih koji su preživeli ustaške likvidacije u Drugom svetskom ratu. Danas u selu više nema Teslinih potomaka, a u grobnicama je zbog ustaškog pogroma tokom postojanja NDH skončalo 119 članova porodice Tesla (prema drugim podacima 91), od kojih 14 u logoru smrti Jasenovac.
Danas u Smiljanu više nema Srba, nema nijednog Tesle. Crkva i Teslina kuća su posle rata obnovljene, međutim devedesetih su ih neoustaše ponovo sravnile sa zemljom. Potom su po drugi put obnovljene, nadamo se i poslednji. Ogromnoj mermernoj grobnici, koja se nalazi pored same crkve gde je sahranjeno više od 500 pobijenih Srba u Smiljanu, 1991. godine srušili su obeležje, ali istina se ne može izbrisati uklanjanjem jedne nadgrobne ploče.
U Gospiću su 1991. godine neoustaše srušile spomenik Nikoli Tesli, koji je bio istovetan onom ispred Elektrotehničkog fakulteta u Beogradu. Sledeće godine srušena je Crkva Svetog Georgija u kojoj je služio Nikolin otac Milutin, koja je posle Drugog svetskog rata obnovljena, a onda sravnjena sa zemljom 1992. i do danas nije obnovljena. Trg koji je nosio Teslino ime preimenovan je u Trg Ante Starčevića. Teslin spomenik ponovo je izrađen i postavljen 2021. godine.
„Ja sam Srbin"
Povodom pogrešnog navođenja njegove nacionalnosti u jednom časopisu, Tesla je 1912. godine poslao pismo advokatu Džordžu M. Munjasu:
„…Vi naravno znate da sam ja Srbin, koji potiče iz jedne od najstarijih loza, s obzirom na to da ime porodice moje majke potiče od davnina kao i druga imena u našem narodu. Urednik lista nedovoljno razume da je provincija, u kojoj sam ja rođen, u to vreme bila samo pod političkom vlašću Austrije, što nikakve veze nema sa narodnošću.”
Nijagarini vodopadi u bojama srpske zastave
Nikola Tesla je svuda u svetu nazivan srpsko-američkim naučnikom. Međunarodni festival Dan Nikole Tesle obeležava se 9. jula i tada su Nijagarini vodopadi osvetljeni 15 minuta u bojama srpske zastave. Ovaj datum je ujedno i zvanični praznik gada.
Bonus video: Teslino pismo nakon streljanja u Kragujevcu