NJUJORK - Najmanje 2.000 američkih veterana Drugog svetskog rata koji su imali psihičke probleme, bilo je podvrgnuto lobotomiji u SAD četrdesetih i pedesetih godina prošlog veka, objavio je danas američki list "Vol strit džurnal".Lobotomija je invazivna hirurška operacija koja podrazumeva rasecanje skalpelom tkiva koje povezuje prednje delove mozga sa ostalim delovima što dovodi do mirnijeg ponašanja duševno obolelog pacijenta.Američki list je prvi put objavio materijale prema kojima je 1943. godine ministarstvo odbrane, imajući u vidu, kako se navodi, "najnovija dostignuća u medicini" preporučilo svim veteranima koji su bolovali od psihičkog rastrojstva da se prijave za ovu operaciju.Na ideju o uvođenju takvog neuobičajenog lečenja dvojica lekara pri ministarstvu došla su kada prvi put prisustvovali jednoj takvoj operaciji koju je izvršio američki neurolog i zagovornik lobotomije Volter Frimen.Svoju preporuku dostavili su tadašnjem ministru odbrane Frenku Hajnsu koji je 26. jula 1943. godine odobrio proceduru koja je prvi put izvršena te godine.U dopisu je rečeno da za ovu operaciju "nisu potrebne posebne kvalifikacije" i da u određenim slučajevima može biti primenjena samo uz lokalnu anesteziju.Tokom narednih deset godina koliko je program bio na snazi, kroz njega je prošlo oko 2.000 ljudi, a primena lobotomije za lečenje duševno obolelih ratnih veterana prekinuta je sredinom pedesetih godina u SAD kada se na tržištu pojavio torazin, prvi sintetički neuroleptik.Jedan psihijatar u ministarstvu odbrane 1948. godine je kritički napisao da Frimen koristi lobotomiju za lečenje "praktično svega od delikvencije do bolova u vratu", dok su drugi tražili da se metoda bolje ispita, navodi američki list.Kontroverznu neurohiruršku metodu u lečenju određenih psihoza primenom lobotomije uveo je u praksu portugalski neurolog Antonio Moniz koji je 1949. godine dobio Nobelovu nagradu za medicinu.
