Danas su ostale samo ruševine grada koje prikazuju samo mali deo stare slave grada Ani u severoistočnoj Turskoj.
Gotovo čitav vek ruševine se raspadaju i samo vetar prolazi kroz nekad raskošne sobe praktično na samoj granici Turske i Jermenije.
Kako piše BBC, posetioci Anija mogu videti ruševine koje pokazuju tri veka istorije i pet carstava koja su nekad vladala tim područjem. A vladala je jermenska dinastija Bagratida, vladali su Bizantinci i Turci Seldžuci i Gruzijci i Otomanski Turci.
Krajem devetnaestog veka je rusko carstvo preuzelo kontrolu nad visoravni Ani nakon pobede u kratkom rusko-turskom ratu.
Tokom Prvog svetskog rata, tursko carstvo je krvavim borbama zauzelo grad Ani i okolinu, ali svejedno su za zelenim stolom to izgubili. Nakon kraja rata, novoformirana republika Jermenija preuzela je kontrolu nad tom teritorijom.
Poslednji put je došlo do promene vlasti kada je Republika Turska pod vođstvom Mustafe Kemala Ataturka zauzela visoravan tokom turskog rata za nezavisnost. Ruševine mosta preko reke Ahurijan možda i najbolje prikazuju komplikovane odnose između Turske i Jermenije.
Za vreme Prvog svetskog rata ubijeni su mnogi Jermenci na teritoriji tadašnjeg osmanskog carstva i otada je to najsporniji događaj u istoriji dveju država. Početkom devedesetih godina, Turska je potpuno zatvorila kopnenu granicu s Jermenijom zbog teritorijalnih razmirica između turskog saveznika Azerbejdžana i Jermenije.U regionu su sada popularnije političke razmirice i Ani je napušten i zapušten. Tek retki arheolozi odvaže se na teško putovanje do Anija, ali istoričari govore da je to bitno mesto. Uz malo sreće i pažljivu restauraciju, Ani će možda uspeti da doživi i neka bolja vremena.
Nekada je bio poznat kao grad 1001 crkve, a pretpostavlja se da je na vrhuncu moći tamo živelo oko 100.000 stanovnika. Jermenski vladari bili su posebno posvećeni izgradnji hrama, i iako je brojka od 1001 crkve preterana, arheolozi su pronašli dokaze o barem 40 verskih građevina.
Izgrađena od crvene cigle, ruševina katedrale i danas nadvisuje čitav grad. Kupola je srušena u zemljotresu 1319. godine, vekovima kasnije drugi zemljotres srušio još jedan deo zgrade, ali i dalje je to impozantna građevina.
Izgrađena je na prelazu 11. veka kada je bogatstvo Anija bilo na samom vrhuncu. Jermenski arhitekta Trdat, osim što je bio glavni i odgovorni u izgradnji Anijeve katedrale, pomagao je i Bizantincima u obnovi Aje Sofije. Crkva svetog Jurja i danas stoji iznad provalije koja razdvaja Tursku i Jermeniju.
Izgrađena je 1215. godine, ali je ostala jedna od najbolje očuvanih zgrada u Aniju. Ukrašena je brojnim slikama, a pretpostavlja se da su umetnici došli iz Gruzije zato što freske nisu bile uobičajene u to doba u Jermeniji.
I jedan minaret krasi Anijev horizont. Izgrađen negde u 11. veku, i danas stoji. Kao i sve na tom području i minaret s pripadajućom džamijom izvor je velikih rasprava. Jermenci kažu da je to bila palata jermenske dinastije Bagratida, turska strana kaže da je reč o prvoj turskoj džamiji u Anatoliji.
Tragovi impozantnih utvrđenja i tornjeva i danas se mogu videti okolo Anija. Ruševine su i danas nemi svedoci nekad krvavih opsada i krvavih borbi između Bagratida i Bizantinaca, između Bizantinaca i Seldžuka.
(Express.hr)
