Manje je poznata činjenica da su neki "moderni izumi" postojali i vekovima pre, pa čak i milenijumima - u nekom svom jednostavnijem ili pak drugačijem obliku, ali sa sličnom namenom.
Proteze i plastična hirurgija - 3000 godina pre nove ere
Prvi pokušaji popravljanja mana fizičkog izgleda sežu do drevnih vremena, navodno nisu bili tako uspešni kao današnji. Jedan primer za to je egipatska proteza palca koja nije izgledala posebno ugodno. Još jedan primer dolazi iz drevne Indije - gde su pronađeni dokazi prilagođavanja oblika nosa, koristeći kožu sa čela ili obraza.
Kanalizacija - 2600 godina pre nove ere
Prvi kanalizacijski sistemi pripadali su civilizacijama doline Indus. U Mogenjo-daro postojali su javni WC-i i gradski sistem odvoda kanalizacije. Kanalizacija je postojala i u Vavilonu, nekim kineskim gradovima i u Rimu, gde je bila deo kolosalnog inženjerskog projekta Kloaka Maksima čiji su ostaci preživeli do danas.
Baterije - 2500 godina pre nove ere
Bagdadska baterija je keramička posuda koja sadrži bakarnu cev i gvozdenu vrpcu unutra. Replike te baterija pokazale su da ona zaista može da proizvede neku voltažu. Iz toga proizlazi da su drevni Vavilonci poznavali metodu galvanizacije za koju su koristili ove baterije, iako skeptici tvrde da im to nije bila namena.
Bacač plamena
Prototip ovog vatrenog oružja koristio se prvi put za vreme bitke kod Delije, 424. pne. kad su se sukobile Atina i Teba. Drevni bacač plamena ili "grčka vatra" sastojao se od bakarne cevi kojom se izbacivala tekuća zapaljiva mešavina, a snagu uzgona dobijali su iz komprimiranovanog vazduha ili velikih prototipa balona.
Alarm - 400 godina pre nove ere
Grčki filozof Platon koristio je vodeni sat koji je mogao da proizvede zvuk koji bi označio da je vreme za početak njegovih predavanja. Alarmi na vodu su dalje razvijani u drevnom Rimu i na Bliskom istoku. Mehanički udarni satovi koji su bili sposobni da zazvone u određeno doba dana prvi su se pojavili u Kini u 8. veku, ali do Evrope nisu stigli do 14. veka.
Roboti
Prototipi modernih robota bile su ženske figure postavljene na svetionik otoka Farosa 323.g.pne. U redovnim vremenskim intervalima, one su se okretale i udarale zvonce. Noću su glasno zvonili, upozoravajući pomorce na blizinu obale. Znatno kasnije, u 17. i 18. veku u Evropi, mašine nazvane automi stekli su popularnost u zapadnoj Evropi. To su bili mehanizmi na satovima koji su izgledali kao ljudi ili životinje i bili su sposobni da obavljaju različite radnje.
Odometar - Prvi vek
Instrument koji meri udaljenost koju je prešlo neko vozilo ili odometar je najveroatnije izum Arhimeda. Prvi odometar je izgledao kao set malih točkova sa brojevima na njima koji su pokazivalo koliko je vozilo prešlo dok se kretalo. Nezavisno o Arhimedu, sličan uređaj je izumio i kineski filozof i naučnik, Džang Heng.
Kompjuter - 100 godina p.n.e.
Veruje se da je Mehanizam sa Antikitere prvi antički kompjuter, koji je zapravo bio mehanički kalkulator pa se koristio za računanje astronomskih pozicija. Otkrio ga je 1901. godine lovac na morske sunđere u olupini potopljenog trgovačkog broda kod grčkog otoka Antikitera. Dimenzije mehanizma su 33 cm (visina), 17 cm (širina) i 9 cm (debljina). Napravljen je od bronze i smešten u okvir od drveta. Na njemu je ispisan tekst od oko 3000 slova, koji je dešifovan u poslednjih par godina. Tekst je neka vrsta uputstva za upotrebu, sa pegradama o astronomiji, geografiji i mehanici.
Seizmoskop - 132 godina
Još jedan izum Džang Henga je seizmoskop koji bi mogao da reaguje na nadolazeći potres. Bila je to prilično glomazna, ali precizna konstrukcija - bronzana kugla projektovna je iz jedne od 8 cevi oblikovanih kao zmajske glave, koji je pao u usta odgovarajućoj metalnoj žabi koja je sedela.
NE PROPUSTITE
Kurir.rs/Express.hr
Foto: Vikipedija
