Tvrđava stara 2.000 godina izgrađena na padini u današnjem Kurdistanu mogla bi da bude deo izgubljenog kraljevskog grada zvanog Natunija.
Uz pomoć dronova, arheolozi su otkrili i katalogizirali lokalitet tokom serije iskopavanja između 2009. i 2022. Smeštena na planini Zagros, kamena tvrđava Rabana-Merkuli obuhvata utvrđenja duga skoro 4 kilometra, dva manja naselja, reljefe na stenama i verski kompleks.
Tvrđava se nalazila na granici Adijabene, manjeg kraljevstva kojim su upravljali kraljevi lokalne dinastije. Ovi vladari su bili neka vrsta vazala susednog Partskog carstva, koje se pre nekih 2000 godina prostiralo po delovima današnjeg Irana i Mesopotamije.
Iskopavanja je vodio Majkl Braun, istraživač sa Instituta za praistoriju, protoistoriju i bliskoistočnu arheologiju Univerziteta Hajdelberg uz pomoć iračkih kolega.
"Rabana-Merkuli je daleko najveće i najupečatljivije mesto partskog doba u regionu, i jedino sa kraljevskom ikonografijom, tako da je daleko najbolji kandidat [da bude Natounija]“, rekao je Braun.
"Njegova utvrđenja obuhvataju prirodno odbranjiv teren i mogu se posmatrati kao produžetak okolnog planinskog pejzaža. Ako ste upoznati sa Gospodarom prstenova, to je u osnovi pravi Helmov ponor.“
Veruje se da rezbarije na ulazu u tvrđavu prikazuju kralja Adijabene, na osnovu haljine figure, posebno njegovog šešira, rekao je Braun. Reljef liči na druge figure kraljeva Adijabene, posebno one pronađene 230 kilometara dalje, na mestu drevnog grada zvanog Hatra.
Iako je u pitanju spekulacija, Braun veruje da je tvrđava bila kraljevski grad poznat kao Natunija, ili Natunisarokerta, koji je bio deo kraljevstva Adijabene.
"Natunija je zaista poznata samo po svojim retkim novčićima, nema gotovo nikakvih detaljnih istorijskih referenci“, rekao je Braun.
Detalji izvedeni iz sedam novčića opisuju grad nazvan po kralju po imenu Natunisar i lokaciju na reci Donji Zab, poznatoj u drevnim vremenima kao reka Kapros.
"Lokacija je blizu (ali ne odmah pored) donjeg Zaba/drevne reke Kapros, kratka okupacija i kraljevske slike povezuju arheološko nalazište sa opisom koji možemo da zaključimo iz kovanog novca. U blizini se nalaze i neke neobične grobnice visokog statusa,“ rekao je Braun.
"To je posredan argument... Rabana-Merkuli nije jedina mogućnost za Natuniju, već je ubedljivo najbolji kandidat za 'izgubljeni' grad, koji mora biti negde u ovoj oblasti", dodao je on.
Kralj na reljefu mogao bi biti osnivač Natunije, bilo Natunisar ili direktni potomak.
Naziv mesta Natunisarokerta sastoji se od kraljevskog imena Natunisar, osnivača kraljevske dinastije Adiabene, i partske reči za jarak ili utvrđenje, navodi se u nedavno objavljenoj studiji.
"Ovaj opis bi se mogao primeniti na Rabana-Merkuli“, rekao je Braun. Kao veliko naselje pozicionirano na raskrsnici između planinskih i ravničarskih zona, verovatno je da je Rabana-Merkuli korišćen, između ostalog, za trgovinu sa pastirskim plemenima, održavanje diplomatskih veza ili vršenje vojnog pritiska.
"Veliki napori koji su morali biti uloženi u planiranje, izgradnju i održavanje tvrđave ove veličine ukazuje na vladine aktivnosti“, rekao je Braun.
U studiji se navodi da ovo otkriće doprinosi našem znanju o arheologiji i istoriji Parta, koje ostaje izrazito nepotpuno, uprkos njegovom očiglednom značaju kao velike sile na drevnom Bliskom istoku.
Kurir.rs
NE PROPUSTITE
