KO JE AHMED AL ŠARA? Bivši vođa džihadista na putu da postane ozbiljan Trampov saveznik na Bliskom istoku

Sirijski predsednik Ahmed al Šara, bivši islamistički pobunjenik i džihadista sa gustom bradom, koji je nekada bio meta američkih antiterorističkih operacija, napravio je još jedan korak ka tome da ga Tramp potpuno prihvati kao američkog partnera.

SAD su dugo sankcionisale Siriju zbog kršenja ljudskih prava i navodnog terorizma.

Ko je Ahmed al Šara?

Ahmed Husein al-Šara, takođe poznat kao Abu Mohamed al-Džolani, bio je vođa Hajat Tahrir al-Šama (HTS), grupe koja je nastala od islamističke militantne grupe Al Kaida.

Godine 2017, SAD su raspisale nagradu od 10 miliona dolara za Džolanijevu glavu u okviru svog "Programa nagrade za pravdu", kada je bio vođa grupe ranije poznate kao Nusra front i koju je američki Stejt department optužio za višestruke terorističke napade u Siriji.

U intervjuu za Pi-Bi-Es 2021. godine, Džolani je rekao da je rođen 1982. godine u Saudijskoj Arabiji i da je odrastao u okrugu Mezeh u Damasku, piše Njuzvik.

Njegov džihadistički put je počeo u Iraku kada se povezao sa Islamskom državom.

Pridružio se stranim borcima posle američke invazije 2003. godine i jedno vreme je bio zatvoren u američkom kampu Buka, gde je upoznao ubijenog vođu ISIS-a Abu Bakra al Bagdadija, koji ga je kasnije ohrabrio da osnuje Al Nusru u Siriji.

Da li je Šara osudio ekstremizam?

Džolani se okrenuo od Bagdadija 2013. godine i zakleo se na vernost Al Kaidi. Prekinuo je veze sa tom grupom 2016. godine, preimenovavši svoju grupu u Džabhat Fatah al-Šam, a zatim u Hajat Tahrir al Šam (HTS).

Uprkos raskidu sa Al Kaidom, više političkom nego ideološkom, i višestrukim naporima za rebrendiranje, HTS ostaje označen kao teroristička organizacija od strane Ujedinjenih nacija, Sjedinjenih Država, Velike Britanije i drugih, a zapadne i arapske države izražavaju skepticizam o tome koliko se zaista promenila.

U intervjuu za CNN nakon svrgavanja Asada, Al-Šara je uverio verske manjine, navodeći da je "sektaški ekstremizam zabluda koja mora biti eliminisana". Pozvao je na realno rešenje gde "nijedna grupa ne može da uništava drugu", sa pravima garantovanim zakonom.

Međutim, brutalna ubistva predstavnika verskih manjina od početka vladavine Al Šare, kao i nastavak tvrdokorne islamske retorike i praksi među njegovim sledbenicima, podstakli su zabrinutost među manjinskim grupama.

Izazovi za Ahmeda al Šaru

Al-Šara se pojavljuje kao regionalni partner, koristeći sirijski i globalni konsenzus da je situacija daleko bolja nego pod Asadom, piše Njuzvik.

Novi sirijski predsednik suočava se sa izazovom sprovođenja obećanja o inkluzivnoj i transparentnoj vladi, kao i ljudskim pravima, a njegove pristalice tvrde da je ekonomsko osnaživanje, moguće kroz ukidanje sankcija, ključno.

Sledeća faza u razvoju Sirije zavisi od domaćeg partnerstva i međunarodne podrške oslobođene stranih agendi, što je kritičan test njene sposobnosti da obnovi suverenu, demokratsku državu koja ispunjava težnje Sirijaca, piše Centar za savremene studije Harmun, istraživački centar sa sedištem u Dohi, koji je fokusiran na sirijska pitanja.

Izjave Šare i Trampa

- Prethodni režim je radio na podeli društva, povećavajući šanse za operacije odmazde. Danas je vladavina države garancija za sve sekte. Građanski mir više nije luksuz, već je dužnost svih Sirijaca. To je glavna komponenta njihovog uspona - rekao je predsednik Sirije Ahmed al Šara u februarskom intervjuu za sirijsku televiziju.

- U Siriji, koja je videla toliko bede i smrti, postoji nova vlada koja će, nadamo se, uspeti da stabilizuje zemlju i održi mir. To je ono što želimo da vidimo. Zato je moja administracija već preduzela prve korake ka obnavljanju normalnih odnosa između Sjedinjenih Država i Sirije, prvi put posle više od decenije - rekao je američki predsednik Donald Tramp, u govoru na Saudijsko-američkom investicionom forumu.

Sledeći koraci

Očekuje se da će se državni sekretar Marko Rubio sastati sa sirijskim ministrom spoljnih poslova u Turskoj kasnije ove nedelje.

(Kurir.rs/V.M.)