Radionice i škole u Manakovoj kući: U srcu Beograda čuvaju se veštine i živi nasleđe
U samom srcu starog Beograda, u Ulici Gavrila Principa, smeštena je jedna od najlepših očuvanih gradskih kuća iz prošlosti – Manakova kuća. Ova autentična varoška kuća danas predstavlja jedinstven muzejski prostor u kojem se čuva i izlaže Etnografska spomen-zbirka Hristifora Crnilovića, koji je svojim radom ostavio neizbrisiv trag u očuvanju kulturnog nasleđa Srbije i Balkana.
Stalna postavka muzeja predstavlja dragocenu riznicu znanja o narodnoj umetnosti, životu i običajima, ali i o zanatima koji su nekada bili osnova privrednog i kulturnog života širom Srbije. Još od devedesetih godina prošlog veka, Manakova kuća je prepoznata kao idealan ambijent za organizovanje edukativnih radionica, izložbi i programa posvećenih očuvanju starih zanata i narodnih veština.
U atmosferi koja odiše duhom prošlih vremena, Manakova kuća danas nije samo muzej, već živo središte kulture, umetnosti i obrazovanja – most koji povezuje nasleđe predaka sa generacijama koje tek dolaze.
Program radionica i škola, koji sa posebnom pažnjom organizuje Milena Đurica, diplomirani slikar kostimograf i viši kustos Etnografskog muzeja, osmišljen je tako da spoji tradicionalne tehnike sa savremenim pristupom učenju. Polaznici različitih generacija imaju priliku da u malim grupama i uz podršku vrhunskih stručnjaka uče, stvaraju i sačuvaju znanja koja bi bez ovakvih programa bila pred zaboravom.
Posebno interesovanje vlada za tkačke škole, gde se izučava i ručno tkanje na nitnom – horizontalnom razboju, kao i klečano tkanje na vertikalnom razboju, sa fokusom na tradicionalne ornamente poput onih sa pirotskog ćilima. U okviru programa posvećenih vezu, polaznici mogu da se upoznaju sa tehnikama tradicionalnog, zlatnog i belog veza, a u nastavi se koriste originalni motivi i primeri iz zbirki Etnografskog muzeja.
Za ljubitelje finih tehnika organizuje se jedinstvena škola filigrana, dok oni koji žele da izraze svoju kreativnost kroz rad sa kamenom i teksturom mogu da pohađaju školu mozaika. Veliki broj polaznika učestvuje i u radionicama iz keramike, kaligrafije i saračkog zanata, gde se, kroz praktičan rad, ovladava drevnim tehnikama obrade gline, kože i pisma.
Zanimljiv program posvećen je i dvoprednom pletenju vunenih čarapa, kao i radionici botaničkog otiska, gde se kroz savremenu eko-tehniku prenose oblici i pigmenti sa biljaka direktno na tkaninu, stvarajući organski tekstilni dizajn.
Svi programi su osmišljeni kao višednevne ili višemesečne obuke, prilagođene različitim nivoima – od početnog do naprednog. Nastavu vode etablirani umetnici, zanatlije i članovi strukovnih udruženja, a polaznici nakon završetka kurseva stiču sposobnost za samostalan rad, često nastavljajući dalje kao hobisti ili profesionalci.
Kroz ove programe, Manakova kuća ne samo da čuva, već i oživljava i prenosi kulturno nasleđe iz generacije u generaciju, iz ruke u ruku.
Pogledajte video: Filmska radionica "FRKA": Kulturna tradicija u srcu Šumadije