Otkrivene tajne moćne kriminalne grupe: Zaradili su milijarde od krujumčarenja, a zbog jedne stvari postali su nedodirljivi

Porodica ’Ndrangheta smatra se jednom od najmoćnijih organizovanih kriminalnih grupa na svetu. Prema podacima FBI grupa je osnovana 1860-ih u Kalabriji, u Italiji. Tokom decenija svog postojanja, ’Ndrangheta je proširila svoje carstvo daleko izvan Italije i formirala ogranke u Kanadi, Australiji, Sjedinjenim Državama i brojnim drugim zemljama, navodi Organized Crime and Corruption Reporting Project (OCCRP).

’Ndrangheta je, navodno, zaradila milijarde dolara kroz krijumčarenje droge i oružja, pranje novca, prevare, otmice i reketiranje. The Guardian je 2014. godine izvestio da je organizacija u jednoj godini ostvarila veći prihod nego McDonald’s i Deutsche Bank zajedno.

Za razliku od drugih kriminalnih grupa, ’Ndrangheta počiva na porodičnim vezama i organizovana je kroz manje grupe zvane ’ndrine. Ova struktura lojalnosti otežava vlastima da je infiltriraju i razbiju.

Retki uvid kroz dokumentarac

Bivši članovi i istražitelji koji su radili na slučajevima povezanim s porodicom pojavljuju se u dokumentarnoj seriji Mafia: Most Wanted, koja je na Netflix stigla u septembru 2025. Serija pruža redak uvid u sudbine bivših mafijaša i načine na koje su uspeli da napuste organizaciju.

Poreklo i globalni uticaj

’Ndrangheta je jedna od tri glavne italijanske mafijaške porodice, uz napuljsku Camorru i sicilijansku Cosa Nostru.
Centralna direkcija za suzbijanje narkotika Italije je 2022. godine ovu organizaciju opisala kao „jednu od najmoćnijih i najopasnijih kriminalnih grupa na svetu“, naglašavajući njenu vodeću ulogu u trgovini kokainom i sposobnost da svoje aktivnosti premesti bilo gde u svetu.

Organizacija je nastala u planinskoj oblasti Kalabrije i sada okuplja stotine porodičnih grupa (’ndrine) širom sveta. Svaka manja teritorija obično ima jednu dominantnu grupu kojom upravlja lokalni vođa (’ndrina boss).

Ekspanzija i ozloglašene otmice

Od 1970-ih, ’Ndrangheta je brzo širila svoju teritoriju i kriminalne aktivnosti. Da bi učvrstila lojalnost i povećala moć, navodno je organizovala niz otmica radi otkupnine. Između 1970-ih i 1990-ih procenjuje se da je oteto oko 200 osoba.

Jedan od najpoznatijih slučajeva dogodio se 1973. kada je navodno kidnapovan Džon Pol Geti III, unuk naftnog magnata Pola Getija. Držali su ga pet meseci u planinama Kalabrije, a otmičari su u jednom trenutku poslali njegovo odsečeno uvo kao dokaz. Njegov deda je na kraju platio 2,2 miliona dolara za oslobađanje unuka.

Prisustvo širom sveta

Danas ’Ndrangheta ima značajna uporišta u Kanadi, Australiji, Evropi, ali i u Africi, Aziji, Južnoj Americi i SAD-u.
U oblasti Toronta, lokalne ’ndrine poznate su kao „Siderno grupa“ i od 1950-ih igraju ključnu ulogu u poslovima krijumčarenja droge.
U Australiji, „Honoured Society“ povezuje italijanske i australijske operacije, naročito u pranju novca i švercu narkotika.

Bogatstvo se meri u milijardama dolara

Prema The Guardianu, grupa je 2013. godine ostvarila prihod od oko 53 milijarde evra — što je iznosilo oko 3,5% BDP-a Italije. Forbes je 2021. godine procenio neto vrednost ’Ndranghete na oko 72 milijarde dolara.

Velike policijske akcije

Iako je teško prodrijeti u ovu organizaciju zbog porodičnih veza, vlasti su tokom godina uhapsile i osudile stotine članova.

2010. godine u akciji „Operation Crime“ uhapšeno je oko 305 pripadnika, a vlasti su tom prilikom dobile bolji uvid u strukturu grupe.

2023. godine sud je osudio 207 članova ’Ndranghete za različite zločine, uključujući trgovinu drogom i iznudu, u jednoj od najvećih mafijaških suđenja u istoriji Italije.

2020. godine INTERPOL je pokrenuo projekat I-CAN u saradnji sa skoro 20 zemalja radi borbe protiv ’Ndranghete, a do januara 2025. uhapšeno je 158 članova širom sveta.