Glavne asocijacije koje vam padaju na pamet kada se pomene antički Rim, jesu gladijatorske igre i orgijanje na gozbama, ali šta je zapravo istina?
Ljudi misle kako su nekadašnje arene bile poput modernih fudbalskih stadiona. Na primeru najveće sačuvane arene, čuvenog rimskog Koloseuma, možemo zaključiti da je ova veličanstvena građevina mogla da primi između 50 i 80 hiljada posetilaca. Pa ipak, to je ništa u poređenju sa trkalištem (Circus Maximus), gde je moglo da stane vrtoglavih 250 hiljada poklonika trka dvokolica. Ne treba zanemariti ni rimske teatre na skromnoj trećoj poziciji, od kojih najveći, rimski, prima "skromnih" 20 hiljada posetilaca.
2. Robovi nisu veslali na rimskim ratnim brodovima 
U skoro svim holivudskim istorijskim filmovima, rimske galije pune su robova okovanih za vesla, koji trpe surovi nadzornikov bič. Ova anahrona predstava daleka je od istine, jer su Rimljani, kao i Grci, gajili ideologiju poznatu kao civilni militarizam. Verovalo se da svaki građanin ima dužnost prema državi, te da je morao ratuje za državu ukoliko je to potrebno, ili ako želi da politički napreduje. To isključuje upotrebu robova veslača, koji su se u istoriji prvi put pojavili u Srednjem veku. Postoje retke prilike kada su robove mobilisali u oružane snage, ali su ili oslobađani pre regrutacije ili im je obećan status građana nakon isteka vojne obaveze.
Iako je latinski jezik bio primaran, nije bio jedini. Rimsko carstvo prostiralo se od Atlantskog okeana do Tigra u današnjem Iraku i imalo je oko 65 miliona stanovnika. Latinski je bio glavni administrativni i pravni jezik ali ljudi izvan Apenina i dalje su govorili svojim maternjim jezicima. Rimska elita bila je bilingualna, grčki jezik postao je oznaka privilegovanog staleža (slično francuskom u Evropi 18. i 19. veka).
Najmanje iznenađujuća informacija sa ove liste, ujedno je i najlepši sterotip o starom Rimu. Pamte se čuveni filozofi poput stoika Seneke ili cara koji je pokorio Germane, Marka Aurelija, ali i pored toga nisu svi Rimljani blagonaklono gledali na filozofiju jer su je smatrali grčkim izumom, a stav prema Grcima bio je vrlo promenljiv pošto su bili pokoren narod. Drugi razlog bilo je uvreženo mišljenje kako je filozofija, sa svojim nepotrebno dugim definicijama i "traženjem dlake u jajetu", nepodesna za aktivnog čoveka koji treba da služi državi. Galen, Aurelijev carski doktor, primetio je kako Rimljani tretiraju filozofiju poput neke beskorisne alatke.
6. Seksualne slobode 
Iako su predstave rimskih orgija poprilično bliske realnosti, to je ipak bila privilegija određenog dela patricija (aristokratije), što znači manje od 5 odsto ukupnog stanovništva. Francuski učenjak Pol Vejn išao je čak toliko daleko, da je tvrdio kako su Rimljani bili paralizovani seksualnim inhibicijama, što je druga krajnost. Istina je, kako to obično biva, negde na sredini, naime postojala su određena moralna merila oko toga šta je društveno prihvatljivo, a šta ne.
7. Generali su retko lično učestvovali u bitkama 
Iako su voleli da ih umetnici prikazuju kao trijumfalne pobednike na slavolucima, rimski visoki generali u stvarnosti su više rukovodili bitkama iz šatora u pozadini. Samo se u posebnim okolnostima od njih očekivalo da uzmu gladijus (kratki mač) u ruke, da ga upotrebe na sebi ili da umru časno u borbi, ukoliko bi bitka već bila izgubljena.
Rimljani su verovali da je carstvo stajalo na principu "Pax Deorum": Ako budu cenili svoje bogove, onda će ih bogovi štititi. Hrišćani su tvrdili kako su paganski bogovi zli demoni, ili su poricali njihovo postojanje. Da su Rimljani dopustili ateističko-hrišćansku propagandu, bogovi bi se ražestili i uništili carstvo. Spletom ironije, progonitelji bi davali sve šanse zatočenim hrišćanima da se pokaju i da izbegnu mučeništvo koje je još više učvrstilo uporište Hrišćanstva.
