KORENI NASTANKA Ovako su se razvijala tajna društva u Srbiji Na ovim području su bili tajni viteški redovi templari i pseudomasoni

Srednjovekovni viteški red Zmaja, masoni, "Crna ruka", "Bela ruka", "Narodna odbrana", samo su neka od tajnih društava koja su tokom istorije bila aktivna na ovim prostorima. Bila su odlično organizovana, imala su svoja pravila i radila su u zavereničkoj tajnosti...

Tajna društva, bez obzira na cilj i razloge njihovog nastanka, postojala su oduvek, postoje i danas, a postojaće i u budućnosti, kaže za Kurir književnik Miloš Janković, koji je 2005. na Policijskoj akademiji u Beogradu magistrirao sa tezom "Javni ciljevi tajnih društava".

Njihovo tajno delovanje podstaknuto je, kako navodi, različitim razlozima, mada je za sva zajedničko - zaštita bezbednosti organizacije i članova, zarad ostvarivanja cilja zbog kog su i nastala.

Koreni nastanka tajnih društava na ovim prostorima, kako navodi Janković, mogu se povezati sa vremenom Nemanjića, kada se i kristalisao pojam srpstva, zasnovan na Svetosavskom pravoslavlju.

- Jačanje Bogumilskog pokreta predstavljalo je, u to vreme, opasnog takmaca stvaranju srpske države. Nemanja je stvorio državu tek kroz borbu "ognjem i mačem" sa tom jeresi. Krajem 12. veka Bogumili su proterani iz Srbije i nastanili su se u Bosni, ali im se polovinom 15. veka, dolaskom Turaka, gubi svaki trag. Uporedo sa tim, tokom 12. veka pojavljuju se tajna viteška pobratimstva, koja od Templara preuzimaju određene mistične obrede. Takođe, od tog vremena, pa do oslobođenja od turske vladavine, neodvojivi deo srpske istorije i mistike postaje okupljanje tajnih grupa oko određenih proročanstava, na osnovu kojih one projektuju svoju svetu misiju u borbi protiv Turaka - kaže Janković.

O postojanju drugih tajnih društava u Srbiji, kako navodi, ne postoje podaci sve do polovine 18. veka.

Prvi dodiri Srba sa idejama i pokretom Slobodnog zidarstva, kaže, vezani su za Austrijsku carevinu, gde su krajem 18. i početkom 19. veka pojedini srpski intelektualci, vojskovođe i sveštenici primljeni u Masonske lože, "Magnanimitas" u Budimu i "Vigilantia" u Osijeku.

- Početkom 19. veka, veliki uticaj na zbivanja u Srbiji, kao i na tok Prvog srpskog ustanka, ostvarila je grčka tajna organizacija "Heteria", čiji su članovi bili Karađorđe Petrović i legendarna srpska junakinja Čučuk Stana, a pretpostavlja se da je u ovo vreme, u Beogradu, osnovana i prva Masonska loža u Srbiji, pod imenom "Srpska majka". Kao članovi ove Masonske lože spominju se beogradski Vezir Mustaj-paša, Riga od Fere, vojvoda Janko Katić i beogradski mitropolit Petar Icko - napominje Janković.

Postepenim oslobađanjem od Turaka, nastaju i nova pseudomasonska društva sa izraženim političkim ciljevima, čije je delovanje, međutim, bilo kratkotrajno. Godine 1847. osnovano je tajno društvo sa masonskim obeležjima, pod nazivom "Ali-Koč", čiji je osnovni cilj predstavljalo rušenje dinastije Karađorđević sa srpskog prestola. Ova ideja je ujedinila i Turke i Srbe, kao i poljske emigrante i zaverenike.

Neposredno pred izbijanje srpsko-turskog rata, 1876, u Beogradu dolazi do obnavljanja organizovanog slobodnozidarskog rada, pod uticajem italijanskih Masona, pa je formirana loža "Svetlost Balkana", koja se smatra prvom pravom srpskom ložom. Loža je "uspavana" 1883, po završetku Timočke bune, da bi nakon toga usled podeljenostimeđu srpskim Masonima, došlo do formiranja novih loža.

Početak 20. veka donosi velike prevrate srpskom narodu, a na ovom prostoru formiraju se brojne tajne organizacije, sa političkim delovanjima i interesima. Jedna od takvih je "Crna ruka" koja je odgovorna za Majski prevrat 1903.godine, ali koja je bila u vezi i sa "Mladom Bosnom" čije je delovanje poslužilo kao povod za početak Prvog svetskog rata.

I ove tajne organizacije isprepletane su sa delovanjem masona.

Masone, kako objašnjava Janković, neki smatraju ključnim faktorom u Majskom prevartu kada je na vlast, umesto dinastije Obrenović, doveden Petar Karađorđević, koji je bio njihov član.

- Masoni su optuženi i za "Sarajevski atentat" 1914. godine, iako su ga osmislili pripadnici nemasonskog tajnog društva pod nazivom "Narodna odbrana", a izvršili članovi, takode nemasonskog društva, "Mlada Bosna". Pa ipak, na osnovu određenih pretpostavki o Masonskoj pripadnosti određenog broja umešanih u organizovanje atentata, došlo se do zaključka da iza svega stoje francuski i srpski Masoni - objašnjava Janković.

Indicije

Masoni bili i Tito i Moša Pijada?!

Završetkom Drugog svetskog rata na prostoru Jugoslavije formirana je ideološka država, sa odlučujućom ulogom komunističke partije. Međutim, još tokom rata, a posebno 1945, kako navodi književnik Miloš Janković, komunistima se pridružio određen broj Masona:

- Tokom poratnih godina, u vreme borbe za medunarodno priznanje nove države, vlastima su bile potrebne međunarodne veze kojima su raspolagali Masoni. Deo Slobodnih zidara uključio se u politički, kulturni i javni život, dok su drugi predstavljali okosnicu rada na Univerzitetu i Akademiji nauka. Postoje i odredene pretpostavke da je vodeći teoretičar u komunističkoj partiji, Moša Pijade, bio Slobodni zidar. Takođe, iako nema dokaza, postoje brojne spekulacije o tome da je i Josip Broz bio Mason.

Kurir.rs/Ružica Kantar