Međunarodni dan žena, koji se slavi na današnji dan, simbol je borbe za ženska ljudska prava, odnosno slavi se kao dan borbe za ekonomsku, političku i socijalnu ravnopravnost žena i muškaraca.
Ustanovljen je na Drugoj međunarodnoj konferencija žena socijalista 8. marta 1910. u Kopenhagenu, na inicijativu Klare Cetkin, vođe nemačkih socijalista i ženskog radničkog pokreta da se uvede dan večnog sećanja na demonstracije američkih radnica u Čikagu 1909. i njujorški marš više od 15.000 žena, koje su tražile kraće radno vreme, bolje plate i pravo glasa.
Prvo obeležavanje praznika bilo je 8. marta 1911. u Austriji, Nemačkoj, Švajcarskoj i Danskoj.
U tradicionalno patrijarhalnoj Srbiji, dan borbe žena za jednakost prvo su prihvatili komunisti i socijaldemokrate. Prva proslava u našoj zemlji održana je u Beogradu, u tadašnjem Narodnom domu, 1914. godine.
Međutim, međunarodni dan žena uskoro je počeo da se povezuje sa socijalističkim zemljama. Posle Oktobarske revolucije, zahvaljujući feminstkinji Aleksandri Kolontaj, 8. mart je postao državni praznik u SSSR-u koji se obeležavao kao dan obeležavanja “herojstva radnica”, preneo je Informer.
Potom su tu praksu prihvatile i ostale socijalističke države, pa je i u Jugoslaviji ovo bio veliki i značajan praznik.
Ipak, potpunu građansku ravnopravnost žene su kod nas dobile tek 1941. godine, kada je im je u tadašnjoj Jugoslaviji potvrđeno pravo glasa i to u dokumentima Vrhovnog štaba Narodnooslobodilačkih partizanskih odreda Jugoslavije, koji je u tom periodu imao vlast na teritorijama oslobođenim od nacističke okupacije.
To pravo je prvi put iskorišćeno nakon Drugog svetskog rata, na izborima za Ustavotvornu skupštinu u novembru 1945. Tada su za Ustavotvornu skupštinu glasali svi muškarci i žene u zemlji sa navršenih 18 godina života.
Nakon ovih izbora, prvih na kojima su Jugoslovenke imale pravo glasa, 29. novembra 1945. godine je ukinuta monarhija i proglašena Federativna Narodna Republika Jugoslavija.
Iste godine su se za pravo glasa izborile i žene u Francuskoj i Italiji.
Kurir.rs / S. T.
NE PROPUSTITE
