EVO IMENA I PREZIMENA, RODITELJA, USTAŠKIH USVOJITELJA! Ovu srpsku decu spasla je Diana Budisavljević: 6 DUKIĆA, 3 DRAGOVIĆA...
Društvo -
Spisak sa imenima, prezimenima, gde su i od koga rođeni, kad i iz kog logora izbavljeni zahvaljujući Diani Budisavljević, kao i u kojim su ustaškim porodicama ili institucijima završili s lažnim identitetom, nekoliko desetina srpske dece dostupan je javnosti narednih devet dana u atrijumu Narodnog muzeja u Beogradu.
Dejan Ristić, direktor Muzeja žrtava genocida, izjavio je juče da je ovaj spisak nastao u drugoj polovini 1942, nakon bitke na Kozari, a da im se za nekoliko dana od obelodanjivanja podatka javio i veliki broj ljudi s molbom za uvid u spisak, nadajući se da saznaju ko su, kako se zovu, ko su im zapravo bili roditelji i šta se dešavalo s njima u Drugom svetskom ratu.
Na dva otvorena lista papira vide se pojedini podaci o bezimenoj deci koja su spasena, ali potom i preminula usled zlostavljanja u ustaškim logorima, ali tu su i imena dece s kompletnim podacima.
- Ime i prezime deteta, procenjena ili utvrđena starosna dob, ime oca i majke, mesto rođenja, datum spasavanja iz logora i naziv logora, porodica ili institucija kojoj je dete dato na usvajanje ili u hraniteljski status navedeni su u spisku - objasnio je Ristić na konferenciji, koju je držao s direktorkom Narodnog muzeja Bojanom Borić Brešković.
foto: Zorana Jevtić
Spisak je pravljen po abecednom redu prezimena, a na listovima dostupnim javnosti su mališani upisani od rednih brojeva 256 do 285, čija prezimena počinju sa D.
DEO SPISKA DOSTUPAN JAVNOSTI
Tu su redom ime i prezime deteta, procenjena ili utvrđena starosna dob, mesto rođenja, ime oca i majke, datum spasavanja iz logora i naziv logora, datum usvajanja i porodica ili instutucija kojoj je dete dato na usvajanje ili u hraniteljski status (? označava da je nečitko napisano):
256. Janko Dragović, 5 Kozarska Dubica Milan, Bosiljka 7.10. 1942. Rijeka Jaska 27.5. 1943. nečitko gde je smešten
U Narodnom muzeju bila je i Ranka Savić, čiji su majka i ujak spaseni zahvaljujući Diani Budisavljević, a koja bi volela da ih nađe na spisku, da zna tačan put od logora Stara Gradiška do katoličkog samostana, gde ih je njena baka, a njihova majka pronašla.
Ljubicu Šteković iz Zrinske podno Bilogore ustaše su zajedno s ćerkom Bosiljkom (1930) i sinom Milanom (1933), ali i svim ženama i decom iz tog i okolnih sela, odveli u logor. Prethodno su odveli sve muškarce iz sela, ne zna im se trag.
foto: MIJ VIS, Zorana Jevtić, dokumentacija Memorijalni centar Donja Gradina
- Baka se spasla zahvaljujući nekoliko ušivenih dukata u pojasu suknje, koje je dala poznaniku domobranu iz susednog sela Velika Barna, koji ju je nekako izveo iz logora. A deca su ostala u dečjem delu, gde su gledala strahote. Bili su u vagonima, deci su davali neke zatrovane čajeve i umirala su kao mačići. Ustaše su davale noževe malim Romima od 12-13 godina i izazivali borbe. Mlađa deca su uglavnom umirala - priča za Kurir vidno uzbuđena Ranka.
