NEDELJA SEĆANJA NA CIVILNE ŽRTVE RATA: Od ove godine u Loznici (FOTO)
LOZNICA – Loznički kraj je oktobra 1941. osetio svu surovost nemačke kaznene ekspedicije koja je u selima gornjeg Jadra počinila prvi masovni zločin nad civilnim stanovništvom na prostoru Srbije u Drugom svetskom ratu. Streljanja u Dragincu i okolnim selima prethodila su likvidiranju civila u Kraljevu i Kragujevcu koja je nemačka vojska počinila nekoliko dana kasnije nastavljaljući teror.
Sa željom da se to nikada ne zaboravi Gradsko veće je prihvatilo inicijativu SUBNOR – a Loznice za ustanovljavanje Nedelje oktobarskih civilnih žrtava nacističkog terora u Jadru iz 1941. godine. Predsednik lozničkog SUBNOR-a Života Isaković podseća da je nemačka okupatorska vojska u većem broju lozničkih sela u oktobru, pre 84 godine, počinila niz masovnih likvidacija civila, dece, žena, starih i nemoćnih. Zločini su, navodi, počinjeni od Čokešine, Lešnice, Jadranske Lešnice, Joševe, pa sve do Korenite, Jarebica, Draginca, Velikog Sela, Cikota i Krivajica.
- Godinama se kod spomen-kosturnice u Dragincu svakog 14. oktobra održava državni komemorativni skup, koji organizuje Odbor Vlade za negovanje tradicija oslobodilačkih ratova Srbije, i obeležava godišnjica streljanja civila. To se čini i u Cikotama i Krivajici, ali meštani ostalih mesta, gde su se desili zločini, pitaju zašto se kod njih to ne radi, a bili su na udaru odmazde okupatora. Zbog toga smo predložili, a Grad prihvatio, da uvedemo Nedelju oktobarskih civilnih žrtava nacističkog terora u Jadru iz 1941. godine. Verovatno bi ona trajala od 10. do 19. oktobra kada bismo u svakom od tih mesta obeležili datume stradanja.
Želimo da počnemo ove jeseni i tako uvek podsećamo na dane stradanja našeg naroda u Drugom svetskom ratu – objašnjava Isaković. O razmerama stradanja govori i knjiga ‘’Od slobode do stratišta – ustanak i nemački zločini u Jadru 1941. godine“, lozničkog profesora istorije Đorđa Vukmirovića koji je u njoj imenom i prezimenom popisao 2.677 žrtava, a u predgovoru knjige naveoda je od 13. do 19. oktobra u stravičnom pokolju, počinjenom u Dragincu u okolnim selima, pobijeno i masakrirano 305 dece mlađe od deset godina.
Prema njegovim opsežnim istraživanjima ukupno je od oktobra do decembra 1941. sa teritorije Jadra ubijeno tačno 2.677 nenaoružanih civila, 2.499 u direktnom teroru u Jadru, 161 u logorima smrti i 17 u drugim mestima okupirane Jugoslavije. Jadar je bio prvo mesto gde je sprovedena naredbi da za jednog ubijenog nemačkog vojnika bude streljaju sto, a ranjenog 50 ljudi.
Nemački vojnicu su u Dragincu i okolnim selima nemilosrdno ubijali, čak i domaće životinje, i spaljivali domaćinstva. O njihovoj surovosti svedoče i podaci da su u Cikotama likvidirali 135 dece mlađe od deset godina i 190 mlađe od 14 godina, a u Koreniti 49 dece mlađe od deset i 65 koja nisu navršila 14 leta. Iz jadarskih sela ukupno je stradalo 305 mališana koji nisu dočekali 11 rođendan, a najmlađa žrtva bila je trodnevna beba. Nedelja oktobarskih civilnih žrtava nacističkog terora u Jadru iz 1941. trajno bi čuvala sećanja na te dane i stradale civile.
