CVIJIĆEVE NAUČNE EKSKURZIJE Izložba u Muzeju Jadra u Loznici (FOTO)
"Naučne ekskurzije Jovana Cvijića", dokumentarna izložba autorke msr Biljane Radičević, geografa u lozničkom Centru za kulturu "Vuk Karadžić", otvorena je danas u Muzeju Jadra. Cvijić je čitav život posvetio nauci i naučnim istraživanjima, a područje Balkanskog poluostrva terenski je istraživao četiri decenije.
Radičevićeva kaže da je izložba deo prošlomesečne manifestacije "Dani Jovana Cvijića", iz opravdanih razloga otvorena tek sada, posvećena naučnim ekskurzijama slavnog geografa, a realizovao ih je ukupno 63 u periodu od 1885. do 1925. godine.
- Prva naučnu ekskurziju Cvijić je imao za vreme letnjeg raspusta 1885, pre 140 godina i to je bio povod da tema izložbe bude njegov terenski rad. Ta ekskurzija trajala je 15 dana i obišao je Loznicu, Šabac i Ljuboviju i njihovu okolinu. Zahvaljujući ekskurzijama dolazio je do podataka o prostoru Balkanskog poluostrva, reljefu, naseljima i stanovništvu. On je često govorio da je prostor tek proučen ako se vidi, prođe nogama i porazgovara sa lokalnim stanovništvom. Podatke dobijene tokom naučnih ekskurzija predstavljao je u svojim brojnim naučnim delima tako da je i domaću i svetsku javnost upoznao sa geografijom Balkanskom poluostrva. Prikupio je obilje informacija i preneo ih kroz svoja dela koja su imala više od 10.000 stranica – kaže autorka izložbe.
Izložbu čine 23 panoa na kojima se mogu videti stranice iz Cvijićevih beležnica i njegove fotografije koje se čuvaju u Arhivu Srpske akademije nauke i umetnosti, Državnom arhivu Srbije i Muzeju grada Beograda. Predstavljene su ekskurzije po Podrinju, istočnoj Srbiji, severnom delu Grčke, Hercegovini, Dalmaciji i alpskom području.
- U to nije bilo jednostavno putovati, a ne bi takva putovanja bila laka ni danas. Cvijić je putovao jašući na konju, ili pešice. On 1901. imao sedam ekskurzija, a najčešće su bile tokom letnjih meseci u vreme raspusta pošto je predavao na univerzitetu i to vreme, od juna do septembra, koristio je za naučne ekskurzije. Najveći broj imao je od 1895. do 1910. Već kasnije počinju Balkanski pa Prvi svetski rat, a i zdravlje mu je oslabilo zbog čestih, napornih puitovanja pa je bio manje aktivan – rekla je Radičevićeva.
Na izložbu je gost bio dr Stevan Stanković, profesor emeritus Geografskog fakulteta Univerziteta u Beogradu, a posetioci su videli i dokumentarni film o Jovanu Cvijiću snimljen 1967. godine u režiji Petra Stojanovića. Izložba ''Naučne ekskurzije Jovana Cvijića'' traje do 9. decembra.
Podsetimo, Jovan Cvijić (1865-1927), rođeni Lozničanin, smatra se utemeljivačem srpske geografije, bio je osnivač Srpskog geografskog društva, a pored ostalog i počasni doktor Univerziteta Sorbone i Karlovog univerziteta u Pragu.
Od 1995. godine ''Dane Jovana Cvijića'' organizuje loznički Centar za kulturu uz pokroviteljstvo Grada Loznice.
Kurir.rs
