MISTERIOZNA SRPSKA PEĆINA KRIJE BURNU PROŠLOST Od utočišta pred Turcima, preko novogodišnjih veselja, do opasne lokacije (FOTO)
Preci su u ovoj našoj pećini tražili spas od Turaka, potomci pravili žurke i krali nakit, ali je još niko nije prepešačio do kraja i otkrio sve njene tajne i lepotu.
Skrivena u steni, na samo sedam kilometara od centra Ivanjice, u selu Raščići, nalazi se Hadži-Prodanova pećina u kojoj je stanovništvo tokom Drugog srpskog ustanka tražilo spas od Turaka.
Karađorđev vojvoda Hadži-Prodan Gligorijević na ovom mestu je skrivao svoje ustanike, pa se srpski narod u želji da preživi krio među hladnim stenama.
Izuzetno uzak ulaz nije dozvoljavao neprijatelju da ih pronađe i odvede u ropstvo. U pećini su provodili dane, jeli šta su imali, ali i kovali planove, pa odatle išli u dalju borbu.
Ova pećina svrstava se u malobrojna paleolitska nalazišta na centralnom Balkanu, a do sada su arheolozi istražili prvih četiri stotine metara. Prema nepotvrđenoj legendi izlaz iz ove pećine je u dragačevskom selu Kotraža, ali još niko je nije prepešačio do kraja - ispričao je ranije za RINU Miloje Ostojić iz Turističke organizacije Ivanjice.
Pre je ova Hadži-Prodanova pećina bila nezaobilazna tačka svih đačkih ekskurzija, ali je potom bila zatvorena za javnost.
Često bila i meti kradljivaca, u njoj se pravile i žurke
Pre nekoliko godina urađena je njena adaptacija, pa je ovaj speleološki biser Srbije ponovo zasijao punim sjajem. Prepuna pećinskog nakita, neretko je bila i na meti kradljivaca.
- Kad se prođe prvi hodnik dužine od 400 metara, nailazi se na veliku dvoranu čija se visina kreće od 16 do 20 metara u pojedinim delovima. U njoj se može videti sjajan pećinski nakit, stalaktiti i stalagniti. Deo je oštećen jer su posetioci ulazili i ložili vatre, pravili proslave, pa čak i dočeke novih godina i rođendane. Lomili su nakit, a znamo da je za njegovo stvaranje potrebno mnogo godina. Sada je svemu tome došao kraj, pećina je uređena, postavljena ledena rasveta i zaista je pravi dragulj - kazao je ranije Ostojić.
Ovaj sjajan speleološki lokalitet poseban je i po tome što među njenim šupljinama živi oko šest vrta slepih miševa, a tri su endemske, nema ih na drugim mestima i strogo su zaštićene.
Povodom namere da se obnovi crkva Svetog arhangela Mihaila koja se nalazi ispred pećine, 2003. godine započela su zaštitna iskopavanja, a tom prilikom na samom ulazu otkriveni su ostaci praistorijske keramike i pleistocenske faune. Istraženo je pet horizonata, u kojima su pronađeni ostaci pećinskog medveda, vuka, kozoroga i raznih glodara i ptica. Većina paleolitskih nalaza otkrivana je na platou ispred pećine.
U aprilu zatvorena za posetioce
Međutim, u aprilu ove godine pećina je privremeno zatvorena za posetioce, a odluka doneta je iz preventivnih razloga, kako bi se obezbedila maksimalna bezbednost posetilaca.
- Zatvaranje je inicirano nakon podnete prijave Udruženja "Hadži Prodan", a odnosi se na potrebu za sprovođenjem sveobuhvatnih ispitivanja stabilnosti stenskih masa u zoni ulaza u pećinu, kao i u njenoj neposrednoj okolini - potvrđeno je tada za RINU u TO Ivanjica.
Nadležni dodaju da će sve aktivnosti biti realizovane u saradnji sa stručnim službama i nadležnim institucijama.
- Javnost će biti blagovremeno obaveštena o rezultatima ispitivanja i ponovnom otvaranju pećine za posete. Zahvaljujemo se na razumevanju - poručili su tada iz Turističke organizacije opštine Ivanjica.
Kurir/Rina
