Ipak, nakon četiri izuzetne decenije u kojima je stanovništvo Kine poraslo sa 660 miliona na 1,4 milijarde, njena populacija je na putu da se smanji ove godine, po prvi put od velike gladi 1959-1961.
Prema najnovijim podacima kineskog Nacionalnog biroa za statistiku, stanovništvo Kine je poraslo sa 1,41212 milijardi na samo 1,41260 milijardi u 2021. godini – rekordno nizak porast od samo 480,000, samo delić godišnjeg rasta od oko osam miliona pre deceniju.
Iako je manjak spremnosti da se rađaju deca suočena sa strogim merama protiv korone možda doprinela usporavanju rađanja, to se dešava godinama.
Ukupna stopa fertiliteta u Kini (rođenja po ženi) bila je 2,6 kasnih 1980-ih - znatno iznad 2,1 koliko je potrebno da se nadoknadi smrtnost. Bio je između 1,6 i 1,7 od 1994. godine, a pao je na 1,3 2020. i samo 1,15 2021. godine.
Poređenja radi, u Australiji i Sjedinjenim Državama ukupna stopa fertiliteta je 1,6 rođenih po ženi. U starijem Japanu je 1,3.
Ovo se dogodilo uprkos tome što je Kina napustila politiku jednog deteta 2016. i uvela politiku troje dece, podržanu poreskim i drugim podsticajima, prošle godine.
Teorije se razlikuju o tome zašto Kineskinje i dalje nerado imaju decu zbog državnih podsticaja. Jedno uključuje navikavanje na male porodice, drugo uključuje rastuće troškove života, drugo uključuje povećanje starosne dobi za brak, što odlaže rađanje i umanjuje želju za rađanje dece.
Pored toga, Kina ima manje žena u reproduktivnom dobu nego što bi se moglo očekivati. Ograničeni na samo jedno dete od 1980. godine, mnogi parovi su se opredelili za dečaka, podižući odnos polova pri rođenju sa 106 dečaka na svakih 100 devojčica (odnos u većini ostatka sveta) na 120, au nekim provincijama na 130 .
Ukupna populacija Kine porasla je za najniži nivo posle gladi od samo 0,34 na 1.000 prošle godine.
Projekcije koje je pripremio tim na Šangajskoj akademiji društvenih nauka pokazuju da će ove godine – po prvi put nakon gladi – pasti za 0,49 na hiljadu.
Prekretnica je nastupila deceniju ranije nego što se očekivalo.
Kineska akademija društvenih nauka je tek 2019. očekivala da će broj stanovnika dostići vrhunac 2029. godine, na 1,44 milijarde.
Izveštaj Ujedinjenih nacija o izgledima za populaciju za 2019. očekivao je vrhunac kasnije, 2031-32, na 1,46 milijardi.
Tim Šangajske akademije društvenih nauka predviđa prosečan godišnji pad od 1,1% nakon 2021. godine, što će 2100. godine smanjiti broj stanovnika Kine na 587 miliona, manje od polovine današnjeg.
Razumne pretpostavke iza tog predviđanja su da ukupna stopa fertiliteta u Kini sklizne sa 1,15 na 1,1 između sada i 2030. godine, i da ostaje tamo do 2100. godine.
Brzi pad će imati dubok uticaj na kinesku ekonomiju.
Kinesko radno sposobno stanovništvo dostiglo je vrhunac 2014. i predviđa se da će se smanjiti na manje od jedne trećine tog vrha do 2100. godine.
Očekuje se da će kineska starija populacija (65 i više godina) nastaviti da raste veći deo tog vremena, nadmašivši radno sposobno stanovništvo Kine blizu 2080.
To znači da dok trenutno postoji 100 radno sposobnih ljudi koji će izdržavati svakih 20 starijih ljudi, do 2100. godine 100 radno sposobnih Kineza moraće da izdržava čak 120 starijih Kineza.
Prosečan godišnji pad radno sposobnog stanovništva Kine od 1,73 odsto postavlja scenu za mnogo niži ekonomski rast, osim ako produktivnost ne napreduje brzo.
Veći troškovi rada, vođeni brzim smanjenjem radne snage, trebalo bi da potisnu proizvodnju sa niskom maržom, radno intenzivnu iz Kine u zemlje bogate radnom snagom kao što su Vijetnam, Bangladeš i Indija.
Troškovi proizvodne radne snage u Kini su već dvostruko veći nego u Vijetnamu.
Istovremeno, Kina će morati da usmeri više svojih proizvodnih resursa na pružanje zdravstvenih, medicinskih usluga i usluga nege starih lica kako bi zadovoljila potrebe sve starije populacije.
Modeliranje Centra za političke studije na Univerzitetu Viktorija sugeriše da će bez promena u kineskom penzionom sistemu isplate penzija porasti pet puta sa 4% BDP-a u 2020. na 20% BDP-a u 2100. godini.
Za zemlje koje izvoze resurse kao što je Australija, ove promene će verovatno zahtevati preorijentaciju izvoza na proizvođače van Kine.
Za uvoznike robe, uključujući Sjedinjene Države, izvor robe će se postepeno pomerati ka novim i novim centrima proizvodnje.
Uprkos predviđanjima da će ovo biti „kineski vek“, ove projekcije stanovništva sugerišu da bi uticaj mogao da se preseli negde drugde – uključujući i susednu Indiju, čije se stanovništvo očekuje da prestignee Kina u narednoj deceniji.
Kurir.rs/Conserationist
NE PROPUSTITE
