PODGORICA - Crnogorci su digli ruke od istraživanja nafte i gasa kod spornog poluostrva Prevlaka, za razliku od komšija Hrvata koji su raspisali tender u potrazi za neistraženim količinama „crnog zlata“!
Vlada Crne Gore je u četvrtak izmenila odluku o određivanju blokova za istraživanje nafte i gasa u tom podmorju na taj način što je iz mape izuzela deo teritorije kod Prevlake. Razlog je, kako saopštavaju, prilagođavanje međunarodnom protokolu o privremenom režimu uz granicu sa Hrvatskom iz 2002. godine.
- Ovom odlukom iz blokova koji su obeleženi za istraživanje i proizvodnju ugljovodonika izuzet je deo površine u teritorijalnom moru, koji je obuhvaćen navedenim protokolom, a koji se nalazi u području privremene jurisdikcije.
Imajući u vidu da je hrvatska strana početkom aprila ove godine u svojoj zvaničnoj mapi prikazala blokove za istraživačke i eksploatacione ugovore u području koje smatramo spornim (površine oko 1.800 kvadratnih kilometara) i koje je označila kao svoj epikontinentalni pojas, te da dve države nisu razgovarale iako smo mi to zahtevali, donošenjem ovakve odluke Crna Gora štiti svoje interese u morskom području.
Priča o tome na čijem podmorju leže neistražene količine „crnog zlata“ kod Prevlake, crnogorskom ili hrvatskom, i ko je njihov vlasnik, nacrtala se nekako baš na liniji morskog razgraničenja dveju zemalja, koji je pod sporom.- Problem granice još nije rešen, pa zbog toga i nismo krenuli u taj posao - kazao je Vladan Dubljević, iz Ministarstva ekonomije. - Crna Gora ne želi da potencira dalje probleme oko tog osetljivog pitanja, kako ne bi ponudili nešto što bi moglo biti predmet međudržavnog spora.
Procenili smo da je u ovom trenutku pametnije ne izlagati se rizicima, već se okrenuti raspisanom tenderu za istraživanje i proizvodnju nafte i gasa na području južno od Ulcinja ka otvorenom moru.
Prva ozbiljnija istraživanja područja Prevlake počeli su Amerikanci daleke 1970. godine, preko kompanije „Ševron“ koja je celu deceniju ispitivala taj deo jadranskog podmorja. Potom su se u taj posao uključili i Englezi i njihova kompanija „Star petrolium“ i ocenili da na tom prostoru ima „crnog zlata“ i da se isplati ući u taj posao. Nažalost, došlo je do rata i raspada SFRJ, tako da se o ovom istraživanju ponovo počelo pričati tek u poslednje vreme.
Poznato je da Hrvati osporavaju granicu na Prevlaci, koja je ustanovljena u vreme SFRJ, pa se otvara pitanje da li poslanici crnogorske skupštine mogu da izglasaju da država kontroliše taj posao.- Ležišta nafte ne prate administrativne ili državne granice. Zbog toga ukoliko se utvrdi postojanje zajedničkih ležišta, treba napraviti dogovor na obostrano zadovoljstvo i korist, ističu crnogorski parlamentarci.I Zagreb i Podgorica dugo već razmenjuju poruke o tome da između dveju država nema otvorenih pitanja.
Međutim, priča sa terena je drugačija. Neki analitičari u Crnoj Gori smatraju da problem oko Prevlake treba prepustiti međunarodnoj arbitraži. Ima i onih koji veruju da bi Crna Gora ulaskom u NATO (gde je Hrvatska) to pitanje lakše rešila, dok dobar deo opozicije smatra da je poluostrvo već predato susedima i to tajno od strane aktuelnog režima...
Protivpravni dogovor
Potpredsednik PzP-a Koča Pavlović smatra da očigledno postoji neki tajni protivpravni dogovor koji je Milo Đukanović napravio sa hrvatskim čelnicima na štetu države Crne Gore.
- Danas sam uveren da se tu radi o korupciji na najvišem nivou koja ima sve elemente veleizdaje. Osim enormne materijalne štete koja se nanosi državi Crnoj Gori, a koja se meri milijardama evra, ovakvim postupanjem Vlade nepopravljivo se narušava teritorijalni integritet naše države u rejonu Prevlake - kaže Pavlović.
Crta
Pored granice na kopnu, treba povući i među na moru, i upravo taj posao najviše zadire u interese Crne Gore. Veoma je važno čijim vodama će se kretati brodovi, i vojni, putnički i teretni, ko će to dozvoljavati, a ko naplaćivati takse. Taj teren je, s druge strane, označeno i kao bogato nalazište nafte i prirodnog gasa.
( Večernje Novosti)
