"SAMO ŽELIMO OVO VAN SVOG TELA!" Stanovnicima malog ostrva preporučeno puštanje krvi zbog višedecenijskog zagađenja: Evo o čemu se radi!
Stanovnicima ostrva Džerzi u Lamanšu preporučeno je da se podvrgnu tretmanima puštanja krvi kako bi smanjili visoku koncentraciju "večitih hemikalija", kojima su izloženi bili decenijama zbog korišćenja protivpožarne pene sa PFAS hemikalijama na ostrvskom aerodromu.
Brojni bunari i privatni izvori snabdevanja vodom na Džeziju zagađeni su zbog korišćenja vatrogasne pene, koja sadrži supstance polifluoralkila, proizvedene od strane američke kompanije "3Em".
Polifluoralkil supstance (PFAS), koje čini više od 10.000 hemikalija, mogu da se nakupe u telu i povezane su sa brojnim zdravstvenim tegobama i bolestima, poput kancera bubrega i bešike, oboljenja tiroidne žlezde i imunodeficijencije.
Puštanje krvi iz vena je bezbedan i kontrolisan način obnavljanja krvi, ali postupak mora da se ponavlja sve dok se krv potpuno ne isčisti.
- Samo želim ovo van svog tela. Ne želim da završim sa rakom bešike - kaže Sara Sajmon, koja živi u zagađenom području i ima visoke količine PFAS u krvi.
Ima nade
Reagujući na rezultate analiza krvi stanovnika ostrva, nadležni su okupili komisiju stručnjaka da ponudi rešenja problema. U prvom izveštaju stručnjaci savetuju da vlasti počnu da nude puštanje krvi pogođenim stanovnicima.
- Naučne studije pokazuju da je puštanje krvi efikasan način da se smanji nivo PFAS u krvi - kaže jedan od članova komisije Ijan Kazins, naglašavajući da ne postoje garancije da će ovaj proces sprečiti ili izlečiti bolesti povezane sa hemikalijama.
Terapija za stanovnike bi koštala od 100.000 do 200.000 funti godišnje, a stručnjaci razmišljaju i o korišćenju leka kolestiramina, koji po studijama smanjuje nivo PFAS u krvi brže i jeftinije, ali sa mogućim nus efektima.
Decenijsko zagađenje
Ovo nije novi problem. O zagađivanju ostrvske vode zna se već decenijama.
- Sve je počelo korišćenjem protivpožarne pene 3Em još 60-ih godina, ali se pojačalo 90-ih sa nedeljnim vatrogasnim vežbama, nakon kojih je pena počela da se pojavljuje u obližnjim potocima - kaže Džeremi Snoudon, nekadašnji aerodromski inženjer koji je godinama pio zagađenu vodu.
Izmeren mu je povećan nivo PFAS u krvi i ima visok holesterol.
U izvorima vode na Džerziju PFAS su otkrivene sredinom 90-ih godina. Čelnici kompanije „3Em“ sreli su se sa zvaničnicima ostrva u septembru 2000. godine i odmah prestali da proizvode proizvod.
Međutim, tek 2006. godine stanovnici zagađenog područja su prikačeni na vodovod.
- Zašto su dozvolili da pijemo vodu iz bunara i drugih izvora sve ovo vreme - pita Grem Farmer, koji je 90-ih živeo sa porodicom u blizini aerodroma.
Farmer ima multipli mijelom, vrstu leukemije povezanu sa izloženošću PFAS. Doktori koji su uzeli uzorak koštane srži kažu da je razvoj bolesti bio izuzetno spor, procenjujući da je počela da se razvija 1998. godine.
Njegov otac je umro od kancera bubrega i bešike u to vreme, što je samo poduprlo mišljenje stanovnika da zagađena pijaća voda izaziva oboljenja.
Kurir.rs/RTS
