RAZARANJE BEOGRADA 1941: Bili smo zatrpani leševima

Beograd - 06.04.2016. 00:49h

Glumac Vlasta Velisavljević imao je 15 godina. Utrčao je u Vaznesenjsku crkvu. Krvavi ljudi su molili za pomoć

Ne propustite...

TAJNI HITLEROV ZNAK ZA NAPAD NA BEOGRAD: Uz ovu melodiju su sejali smrt 6.aprila 1941.

BEOGRAD - Na današnji dan, pre tačno 75 godina, sile Osovine, predvođene nacističkom Nemačkom, bez objave rata sravnile su Beograd sa zemljom.Tog 6. aprila 1941. Drugi svetski rat, najkrvaviji sukob u istoriji čovečanstva, preneo se i na naše tlo bombardovanjem glavnog grada Kraljevine Jugoslavije. Invazija, o kojoj je odlučio lično Adolf Hitler, razjaren vestima o demonstracijama u Beogradu protiv potpisivanja Trojnog pakta, završena je već 17. aprila bezuslovnom kapitulacijom Jugoslavije, a kralj i vlada su tri dana kasnije napustili zemlju.

Preplašeni ljudi

Vlasta Velisavljević (90), popularni glumac, podelio je s nama sećanje na tih 11 dana, u kojima je prestonica grcala u krvi, strahu i suzama. Kao jedan od najstrašnijih događaja iz tog perioda Velisavljević izdvaja trenutak kad su bombe pogodile vernike u porti Vaznesenjske crkve, u blizini njegove kuće.- Svuda su bili krvavi, teško povređeni ljudi, koji su molili za pomoć. Najviše je bilo žena i dece, a preživeli su bili bukvalno zarobljeni ispod leševa. Dok smo pokušavali da im pomognemo, počeo je drugi talas bombardovanja. Utrčao sam u crkvu kako bih se spasao, a na stepenice ispred mene palo je telo lokalnog prodavca đevreka. Korpu s pecivom još je držao u ruci, a đevreci su se rasuli... Tih dana samo smo čekali sudbinu da dođe po nas - prepričava događaje glumac, koji je tada imao 15 godina:- Kasnije smo moja porodica i ja otišli u trezor Jadransko-podunavske banke u Kralja Milana. Otac je bio prijatelj s čuvarem banke i on nas je pustio unutra kako bismo se sakrili.Da bi se zaštitio od eksplozija, Vlasta je narednih dana na glavi nosio šerpu, a jedan šrapnel okrznuo mu je prst. On je kasnije preživeo i savezničko bombardovanje 1944, pa Goli otok i NATO bombardovanje 1999. Do kraja života, veli, pratiće ga slike razorenog grada i preplašenih ljudi.
Zversko uništavanje... Beograd 1941. Godine
Nemac kupio rukavice
- U Beograd je prvo ušlo 12 nemačkih trupa, kao izvidnica. Zastali su kod Londona, a nemački vojnik je ušao u dvorsku prodavnicu vojne odeće i oduševljeno kupio rukavice. Bili smo u čudu - prepričava Vlasta:- Potom je došla kolona Nemaca na motornim vozilima, a pratili su ih naši zarobljeni vojnici. Mi deca smo Nemce gledali sa strahopoštovanjem, izgledali su moćno, dok ih je narod prezirao. Ljudi su bili ogorčeni i na naše zarobljenike, mislili su da su izdajnici, nije naš narod navikao da se tako lako predajemo.

DRUGI SVETSKI RAT U JUGOSLAVIJI27. mart 1941. - državni udar, srušena je vlada Dragiše Cvetkovića i održane demonstracije na kojima narod skandira „Bolje rat nego pakt, bolje rob nego grob“6. april 1941. - bombardovanje Beograda i zvaničan početak rata u Kraljevini Jugoslaviji10. april 1941. - okupacija Zagreba i proglašenje NDH, na čijem je čelu bio Ante Pavelić17. april 1941. - kapitulacija Vojske Kraljevine Jugoslavije13. maj 1941. - Draža Mihajlović formira Jugoslovensku vojsku u otadžbini na Ravnoj gori7. jul 1941. - komunista Žikica Jovanović Španac u Beloj Crkvi ubija dva žandarma19-21. oktobar 1941. - nemačka odmazda u Kragujevcu, ubijeno više od 3.000 civila, među njima 300 kragujevačkih učenika24. septembar 1941. - stvorena Užička republika, prva oslobođena teritorija u Jugoslaviji15. januar 1942. - Igmanski marš, u kojem su se vojnici na -30 stepeni i po velikom snegu kretali u maršu dugom 100 kilometara10. jun 1942. - počinje bitka na Kozari, u kojoj je stradalo 35.000 ljudi11. april 1943. - počinje bitka na Neretvi, poznata kao bitka za ranjenike15. maja 1943. - počinje bitka na Sutjesci, u kojoj je stradao veliki broj partizana, a Tito je ranjen25. maj 1944. - desant na Drvar kako bi se zarobio Tito20. oktobar 1944. - Crvena armija s partizanima oslobađa Beograd3. decembar 1944. - otvara se Sremski front15. maj 1945. - završetak svih većih ratnih operacija na prostoru Jugoslavije

SujetaLIČNA OSVETA HITLERAAprilski napad bez objave rata je, prema brojnim istorijskim izvorima, bio Hitlerova odmazda za 27. mart 1941, kad je zbog potpisivanja pakta s Nemačkom oborena vlada Cvetković-Maček i namesništvo čija je prva ličnost bio knez Pavle Karađorđević.- Vazdušni napad na Beograd imao je isključivo političko-teroristički karakter i nije imao ništa zajedničko s ratom. To bombardovanje bilo je stvar Hitlerove sujete, njegove lične osvete - rekao je na suđenju posle rata nemački feldmaršal Evald fon Klajst.

Narodna bibliotekaUNIŠTENO KULTURNO BLAGOZapaljive bombe pale su na zgradu Narodne biblioteke Srbije 6. aprila oko 16 sati, a u požaru koji je tinjao danima i koji u opštem metežu niko nije gasio izgorelo je najmanje 300.000 knjiga. Neprocenjivo kulturno blago srpskog naroda nestalo je tada, a pored ogromnog knjižnog fonda, izgorelo je i više od 1.000 srednjovekovnih rukopisnih knjiga, kao i originalni rukopisi, vladarske i druge povelje.