Posle dve decenije lova na teroriste američka obaveštajna zajednica, vredna 100 milijardi dolara godišnje, prekvalifikuje osoblje i preuređuje moćnu špijunsku mašineriju kako bi se pripremila za mogući sukob s velikim potencijalnim protivnicima.
Jačanje mreže špijuna usmerenih na Kinu jedan je od ciljeva velike, ali uglavnom tajne promene u CIA-i i njenim sestrinskim američkim obaveštajnim agencijama, saznaje "The Wall Street Journal".
- Pristupamo NR Kini kao globalnom prioritetu, više nego udvostručivši proračunska sredstva posvećena misiji u Kini u protekle tri godine i uspostavivši Kineski misijski centar kao jedino CIA-ino središte u zemlji za koordinaciju napora cele agencije po ovom pitanju" - ističe direktor CIA-e Vilijam Burns u intervjuu za WSJ.
"Nemamo pravi uvid"
Peking je Vašingtonu izvukao tepih pod nogama kad je pre deset godina razotkrio veliku mrežu stranih špijuna u Kini. Prema istrazi "Njujork Tajmsa", vlada NR Kine uspela je da ubije ili zatvoriti 18 do 20 izvora CIA-e od 2010. do 2012. godine.
Iz dobro pouzdanih izvora spominje se još veći broj - najmanje 30 ubijenih špijuna CIA-e u dvogodišnjem razdoblju. Američka vlada nikad nije javno priznala gubitak svojih kineskih agenata.
Nedostatak agenata CIA-e u Kini ostavio je SAD u mraku oko toga što kineski vođa Si Điping, smera po pitanju Tajvana, ali i ostalih planova.
O planovima Kine saznaju iz Sijevih izjava
- Uopšte nemamo pravi uvid u planove i namere rukovodstva u Kini - priznao je bivši zvaničnik obaveštajne službe. Umesto informacija iz prve ruke od izvora, Vašington podatke prikuplja pomoću alata za prisluškivanje komunikacija i špijunskih satelita koji prate kinesko vojno raspoređivanje i planove modernizacije. Uz to, američko znanje o Sijevim planovima dolazi uglavnom iz zaključaka i analiziranja njegovih javnih izjava.
Posle 2020. CIA i druge obaveštajne agencije počele su smanjivati izdatke za borbu protiv terorizma kako bi se usredsredile na kinesku vladu. Ubrzo nakon što je postao direktor 2021, Burns je osnovao misijsko središte za Kinu, koje okuplja najbolje obaveštajne analitičare i tehnološke stručnjake. Direktor CIA-e takođe održava nedeljni sastanak posvećen Kini, okupljajući najviše zvaničnike u svojoj kancelariji na sedmom spratu u sedištu agencije u Virdžniji.
Agencija takođe podstiče ljude koji već rade u CIA-i da nauče mandarinski jezik i aktivno zapošljava govornike mandarinskog. Takođe, sve se više traže i stručnjaci u novim tehnologijama. Naime, američke obaveštajne službe moraju pratiti napredak Kine na različitim područjima, od veštačke inteligencije do sintetičke biologije.
Poslednjih godina je naraslo suparništvo SAD-a i Kine na područjima poput kvantnog računarstva, nuklearne fuzije i retkih minerala. Kina je takođe pojačala vlastitu špijunažu, neretko koristeći društvene mreže poput LinkedIna za kontaktiranje i regrutovanje bivših američkih obaveštajnih zvaničnika.
Elektronsko "njuškanje"
Burns je 2021. osnovao jedinicu usredsređenu na nove tehnologije te uključuje saradnju s privatnim sektorom. Mnogo toga što američke obaveštajne agencije treba da znaju skriveno je naočigled i može se pronaći u sve većoj bazi obaveštajnih podataka otvorenog koda, koja predstavlja nove izazove za američke obaveštajne službe. Podaci otvorenog koda uključuju milijarde objava na društvenim mrežama, velike, komercijalno dostupne baze podataka i akademske radove.
Američki obaveštajci trenutno do velike većine podataka o Kini dolaze putem elektroničkog "njuškanja", odnosno presretanja telefonskih poziva, e-pošte i drugih oblika digitalne komunikacije. Takva obaveštajna signalizacija retko može zameniti špijune u pronalaženju pravih namera ili slabosti protivnika, ističu američki zvaničnici.
Kurir.rs/The Wall Street Journal/Indeks.hr
NE PROPUSTITE
Bonus video:
