Omladinske radne akcije su nastale još u toku NOB, a naročito su bile popularne nakon završetka Drugog svetskog rata i imale su za cilj da obnove i izgrade privredu, infrastrukturu, naučne, sportske, kulturne i zabavne objekte u Jugoslaviji.
U prvim posleratnim Saveznim radnim akcijama milioni omladinaca gradili su auto-puteve, pruge, fabrike, čak i čitave gradove. Najveće Savezne radne akcije dešavale su se u periodu od 1946. do 1952. godine.
Kao dan Omladinskih radnih akcija u SFRJ se obeležavao 1. april, dan kada su 1946. godine počele pripreme za organizovanje izgradnje pruge Brčko-Banovići.
Počeci radnih akcija mogu se vezati i za period Narodnooslobodilačke borbe. Omladinske radne brigade, radne čete i brojne grupe u svim krajevima Jugoslavije dale su tokom rata 35 miliona radnih dana.
Već od samog početka podizanja ustanka mladi su radili na prikupljanju vojne opreme i municije, u avgustu 1941. godine u selima oko Drvara omladinske radne čete prikupljale su letinu i obavljale ostale poslove za front, aktivno su pomagali borce prikupljajući im odeću i obuću.
Prvom većom organizovanom radnom akcijom smatra se odlazak omladinske radne grupe (od oko 150 mladića i devojaka) iz tek oslobođenog Užica, oktobra 1941. godine, prema Višegradu i Dobrunu na berbu kukuruza.
Tokom 1942. godine snažno je rastao broj omladinskih radnih jedinica širom Jugoslavije.
Omladinske radne jedinice iste godine su popravile prvu partizansku prugu Drvar-Ključ i napravile put Glamoč-Rore.
Najvećom radnom akcijom omladine u toku NOB-a smatra se „Žetva u Saničkoj dolini“ u kojoj je, tokom jula i avgusta 1942. godine, učestvovalo preko 7.000 mladića i devojaka.
Rezultati ove akcije su bili veliki: sabrano je 270 vagona pšenice, ječma, zobi i kukuruza, osušena su 3 vagona šljiva i jabuka, izvađeno je i utrapljeno 17 vagona krompira, napravljeno je 4 vagona pekmeza od šljiva, sabrano je 5 vagona pasulja, u partizanske bolnice je dnevno otpremano po 3.000 kilograma voća i povrća, podeljeno je oko 150 vagona razne hrane, žita, voća i povrća, a u rezervu je stavljeno 750 vagona razne hrane. Kao poseban podvig ove akcije smatra se žetva 800 žetelaca, koja je obavljena 27. avgusta 1942. godine ispred samih ustaških bunkera. Omladina je tada u potpunosti ispunila zavet — „Ni zrno žita okupatoru“.
Nakon velikih radnih akcija dolazi period koji se naziva „vreme malih akcija“ ili akcija koje su imale lokalni značaj. Taj zastoj u organizovanju velikih, saveznih radnih akcija ne znači da su radne akcije zamrle, jer je omladina kroz taj period ipak održavala svoju aktivnost radeći u svojoj lokalnoj sredini.
TITO IM JE DAO PONUDU KOJA SE NE ODBIJA: Otkrivamo vam kako je Josip Broz oteo vilu u Užičkoj 15!
U ovom periodu, između 1953. i 1958. godine računa se da je bilo oko 20.000 lokalnih omladinskih gradilišta. Radovi su se posebno odvijali na izgradnji objekata za razvoj nekoga grada ili kraja.
Glavna tačka koja je činila prekretnicu jednom takvom stanju bio je poziv Josipa Broza Tita da se nastavi sa izgradnjom auto-puta, izrečen na Šestom kongresu Narodne omladine Jugoslavije 27. januara 1958. godine.
Omladinci su na akcijama ustajali rano i prvi deo dana su radili fizičke poslove na terenu. Nakon završetka rada vraćali su se u naselje gde su se bavili sportskim, kulturnim i idejno-političkim aktivnostima.
Omladinci su mogli da pohađaju kino, foto i radio kurseve, da dobiju diplomu o položenom ispitu za sportskog sudiju, te da uče vožnju i to moped, automobil ili traktor.
Kasnije su dodati kursevi kozmetike, ikebane, saobraćajne kulture, kao i elektrovarilački i daktilografski kurs.
EKSKLUZIVNO! NAJVEĆA TAJNA JOSIPA BROZA: Tito krio da je bio vernik!
Ove aktivnosti su bile organizovane u okviru „tehničkog obrazovanja“ omladinaca koje su sprovodile institucije republike u kojoj se održavala akcija
(Kurir.rs/Foto: Printscreen/YouTube, Profimedia)
NE PROPUSTITE
POGLEDAJTE BONUS VIDEO:
Ko je zapravo bio Tito?
