Iako je episkop Istočno-američki Irinej mesecima pre prošlogodišnjeg Vaskrsa najavljivao da će liturgiju 2018. godine služiti pod obnovljenim krovom izgorele crkve, to se, međutim, nije desilo ni prošle, a ni ove godine, piše Serbian Times.
165 godina stara bogomolja, koja je 1942. postala vlasništvo Srpske pravoslavne crkve, kada su članovi zajednice skupili 30 hiljada dolara da je kupe, izgorela je u predvečerje prvog maja 2016. godine, posle vaskršnje službe i pratećeg okupljanja vernika. Pošto je bila zaštićena građevina od izuzetnog istorijskog značaja za Grad Njujork i još veće važnosti za srpsku pravoslavnu zajednicu ovog grada, očekivalo se da obnova ove svetinje bude zajednički prioritet Eparhije Istočno-američke i srpske zajednice njujorške oblasti.
Tri godine kasnije, međutim, obnova se nije pomerila sa mrtve tačke, a vidljivog napretka nema ni u naporima za prikupljanje neophodnih novčanih sredstava, kao ni u građevinskim radovima na samom objektu.
Obnova crkve će koštati između 60 i 80 miliona dolara, a kompanija koja je osiguravala građevinu je na ime odštete parohiji isplatila svega 12 miliona i 700 hiljada dolara.
Iz tog razloga je parohija u maju 2018. godine pokrenula tužbu protiv osiguravajuće kompanije Čerč Mjučual, zbog neadekvatne polise. Naime, kako prenosi “Njujork Post”, odšteta je proračunata na osnovu polise koja se zasnivala na tržišnoj vrednosti u vreme kupovine, te sredstava naknadno uloženih u nadogradnju, a nije predviđala troškove obnove u slučaju uništenja požarom. Parohija sada na sudu potražuje dodatnih 47 miliona dolara.
Serbian times piše da se srpska zajednica Njujorka pita gde je zastoj, kao i da nema čak ni najave strategije prikupljanja sredstava za obnovu. I parohijski dom, koji nije značajno oštećen u požaru, stoji neiskorišćen, prenosi ovaj sajt, ali napominje i da je čuđenje još veće ako se zna da je Eparhija Istočno-američka navodno u međuvremenu kupila episkopsku rezidenciju u okrugu Vestčester za blizu 2 miliona dolara!
Za to vreme Srbi iz Njujorka nemaju gde da se mole!
Službe se uglavnom drže u grčkoj pravoslavnoj crkvi Svetog Elefterija na 24. ulici, na Menhetnu, nedaleko od crkve Sveti Sava.
Sukob interesa
Prvo Povereništvo, sastavljeno od stručnjaka u polju finansija, prava i trgovine nekretninama, je avgusta 2017. u većini podnelo ostavku, zbog, kako se priča u zajednici, nemogućnosti da se izbore protiv sukoba interesa, prenosi Serbian Times. Sukob interesa se navodno sastojao iz činjenice da je izvršni rukovodilac projektom obnove, arhitekta Don Živković, Srbin iz Australije kojeg je postavio vladika Irinej, zvanično učestvovao u rukovođenju obnovom volonterski, a istovremeno je unajmio svoju arhitektonsku firmu “Živković Konoli” kao jednog od izvođača radova.
Drugo Povereništvo je, prema izvorima koji zasad žele da ostanu anonimni, suspendovano od strane episkopa neposredno nakon vaskršnjih svetkovina. Zvaničnih saopštenja još nema, tako da se ne zna šta ta suspenzija tačno podrazumeva. Parohijski sveštenik Živojin Jakovljević, koji se trenutno oporavlja od medicinskog zahvata, nije odgovorio na upite medija.
Inače, on se ranije oglasio i naveo da su radovi ma obnovi crkve u toku:
"Što se fizičke građevine tiče, do sada smo uspeli da očistimo šut i uklonimo ukrasni kamen krečnjak kojim su bili obloženi unutrašnji zidovi hrama. Pripremljeni su vrhovi zidova za instalaciju permanentne čelične krovne konstrukcije koja će biti prekrivena privrevemenom membranom", rekao je otac Živojin.
Istovremeno, kako dodaje, plan je da se izlije pod, koji je u požaru uništen na pet mesta i da se instaliraju privremena vrata i prozori kako bi se omogućio pristup hramu za održavanje bogosluženja za velike praznike.
"Nastojimo da učinimo samo najosnovnije, da se proces što skorije bezbedno i kvalitetno okonča. A potom, da nastojimo po našim mogućnostima, da radimo i produžimo obnovu i održavanje žive crkve, našeg naroda, koji je isto toliko važan kao i fizička svetinja", rekao je otac Živojin i podsetio da su danas prošle tri godine od požara koji je uništio taj Saborni hram.
Kurir.rs/Serbian times/Vladan Ivković
