Komemorativne svečanosti povodom obeležavanja 104. godišnjice od stradanja srpskih interniraca u logoru u Aradskoj tvrđavi u Rumuniji tokom Prvog svetskog rata, otpočele su u četvrtak polaganjem venaca kod spomen obeležja u okviru tvrđave.
Komemorativnu svečanost predvodio je državni sekretar Minstarstva za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja Svetozar Aleksov, koji je venac kod spomen obeležja u okviru Aradske tvrđave položio u ime Vlade Srbije.
On je istakao da mu je velika čast što je prvi predstavnik Srbije i srpskog naroda koji polaže venac na novootvoreno spomen obeležje i istakao da je ono za nas od izuzetne kulturno istorijske važnosti.
- Novootvoreni spomenik nas sve podseća na ne tako davne, ali sramne i nedopustive događaje iz naše zajedničke evropske prošlosti, kada je, tokom Velikog rata, u periodu od 1914. do 1918. godine velika i moćna Austro-Ugarska odabrala upravo Arad i njegovu impresivnu tvrđavu za jedan od najstrašnijih sabirnih centara za interniranje, mučenje i ubijanje u najvećoj meri srpskog civilnog stanovništva, koje je vekovima služilo kao živi bedem Habzburškog carstva od otomanske opasnosti, i koje je po oceni i presudi bečkog dvora te 1914. godine moralo biti kolektivno kažnjeno za individualni čin Gavrila Principa, ali i zbog opredeljenja Kraljevine Srbije da odbrani svoj suverenitet odbivši austrougarski ultimatum koji je usledio - rekao je Aleksov.
On je dodao da je u toku četiri godine u logor dovedeno oko 15.000 Srba, "od kojih je usled gladi, žeđi, hladnoće, vrućine, batina, prljavštine koja je prouzrokovala epidemije pegavog tifusa, tuberkuloze i dizenterije, usled nemarnog i smišljeno surovog tretmana logorskih vlasti i njihovih pretpostavljenih prema zatočenicima, nastradalo njih 4.317."
- Najmlađa žrtva torture bio je dečak od godinu dana, a najstarija žrtva bio je starac sa navršenom 101. godinom života - rekao je Aleksov.
Zajedno sa Aleksovim vence su položili generalni konzul Republike Srbije u Temišvaru Vladan Tadić, zamenik prefekta Aradske županije, predstavnici grada Arada, Saveza Srba iz Rumunije, zvaničnici Republike Rumunije kao i udruženja i građani opredeljeni za negovanje tradicija oslobodilačkih ratova Srbije. U čast stradalih ceremoniji je prisustvovala i delegacija Ministarstva odbrane i Vojske Srbije, kadeti Vojne akademije iz Beograda i studenti Kriminalističko-policijskog univerziteta iz Beograda.
Venci su zatim položeni na gradskom groblju "Pomeniria" u Aradu gde je sahranjen jedan deo nastradalih, a potom i na spomenik stradalim jugoslovenskim pilotima u Drugom svetskom ratu na centralnom gradskom groblju "Lipova" u Temišvaru.
Najveći broj nastradalih u logoru sahranjen je u neposrednoj blizini same tvrđave, na obali reke Moriš.
Novi spomenik na ovom lokalitetu je projektovao Republički zavod za zaštitu spomenika kulture, a realizovan je iz sredstava Ministarstva za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja.
(Kurir.rs, S.S.)
NE PROPUSTITE
