Crkva svetog Đorđa u selu Rečane kod Suve Reke, severoistočno od Prizrena, je zadužbina nepoznatog srpskog vojvode koji je tu sahranjen.
Na osnovu delimično očuvanog natpisa na ktitorovom grobu, zaključuje se da je crkva podignuta i živopisana tokom 1360-tih godina, pre smrti nepoznaog vojvoda koji je preminuo 23. decembra 1370. godine. Neki radovi na zaštiti građevine su rađeni 1926. godine, a njena arhitektura i živopis su u celini konzervirani u periodu od 1956. do 1960. godine.
Crkva svetog Đorđa u Rečanima je 1990. godine stavljena pod zaštitu Republike Srbije, kao spomenik kulture od izuzetnog značaja. Posle okončanja NATO agresije na SRJ i dolaska snaga KFORa na prostor južne srpske pokrajine, albanski teroristi su u junu 1999. godine minirali, digli u vazduh i sravnili sa zemljom crkvu svetog Đorđa u Rečanima, piše Wikipedia.
Crkva je nastala najverovatnije na tradiciji širom pravoslavnog sveta da pripadnici vojnog plemstva koje imalo običaj da gradi takve crkve. Crkva je gorela i bila delimično srušena. Prvi zaštitni radovi preduzeti su 1926. godine, dok je potpuna konzervacija izvedena u periodu od 1956. do 1960. godine.
Crkva je imala osnovu sažetog upisanog krsta, nad kojom se uzdizala osmostrana kupola. Osmostrano kube koje se oslanja na pilastre na uglovima sa spoljne strane ima prislonjene kolonete jednostavnog, pravougaonog preseka. Apsida je iznutra polukružna, a spolja trostrana. Na juž noj strani oltarskog prostora nalazi se niša pravougaonog oblika, a na severoistočnom niša polukružne osnove i zasvedena. U donjim delovima crkva je zidana kamenom nepravilnog oblika, a u gornjim delovima i svodovima pravilnim tesanicima sige. Kupola je građena od naizmeničnih redova sige i opeke, karakterističnom za Vardarski stil, kome ova crkva pripada.. Skroman keramoplastični ukras zastupljen je uglavnom na južnoj fasadi crkve.
Arhitektonskim rešenjem osnove crkva je bliska crkvi Svete Varvare, odnosno Svetog Dimitrija u selu Kmetovce, što je dovodi u vezu i sa crkvom Svetog Nikole u manastiru Svetog Arhanđela kod Prizrena.
Živopis u crkvi bio je dosta oštećen, usled požara, kao i delimične razrušenosti crkve sredinom XIX veka. Smatra se da je delo lokalnih majstora, najverovatnije iz Prizrena. Inspirisani ostvarenjima iz prve polovine XIV veka, oni su pokazivali neke arhaične odlike, ali i izvesne crte karakteristične za savremene tokove, pa i za umetnost potonjeg vremena. Pored uobičajenih predstava, živopis je specifičan po ciklusu kompozicija o životu svetog Đorđa. Desetak scena, bazirano je na slovenskoj redakciji mita o ovom svecu.
Kurir.rs / S. T.
NE PROPUSTITE
Bonus video:
