BEOGRAD - Na današnji dan 1918. godine, pre 101 godinu, Beograd je oslobođen od austrougarske okupacije u Prvom svetskom ratu. Proboj Solunskog fronta počeo je u noći između 14. i 15. septembra, a već 1. novembra srpski vojnici oslobodili su Beograd, udaljen čak 600 kilometara.
Boreći se u završnici Prvog svetskog rata, srpska vojska uspela je da za samo 28 dana pređe 450 kilometara i oslobodi Beograd 1. novembra 1918. godine.
Borbama za oslobođenje glavnog grada komandovao je vojvoda Petar Bojović, a u Beograd su prve ušle Drinska, Moravska i Dunavska divizija.
U napredovanju prema Beogradu bilo je važno to što je srpska vojna komanda o svakoj akciji razmišljala unapred.
Srpska komanda je želela da pri oslobađanju prestonice gubici budu što manji i da se ne ponovi stravično artiljerijsko bombardovanja grada kao 1915. godine. Želeli su da, kao oslobodioci, sačuvaju bar ono malo građevina i infrastrukture koji su ostali iz predratnog Beograda.
Tog 1. novembra 1918, posle nezadrživog naleta Dunavske, Moravske i Drinske divizije, već ujutru na ulicama Beograda pojavile su se prve komite, a oko 10.30 u grad je prodro konjički eskadron Dunavske divizije i izbio na Kalemegdan.
Već oko 13 sati poslednji okupatorski vojnici napustili su Beograd, rušeći za sobom mostove. Oko 15 sati Moravska i Dunavska divizija su se našle na liniji Veliki Vračar – Banjica – Topčidersko i Banovo brdo.
Glavnina Dunavske divizije i francuska teška artiljerija, na Torlak su stigle 1. novembra oko 17 časova.
Ivan Živaljević, komadant Konjičkog diviziona Dunavske divizije, bio prvi srpski
oficir koji je posle 45 dana ofanzive ušao u Beograd.
Po zauzimanju prestonice, srpske trupe ne staju, već 2. novembra nastavljaju borbe i oslobađaju Banat, Srem, Bačku, Slavoniju… Trećeg novembra oslobođena je čitava Srbija, uz strahovite gubitke.
Nakon oslobođenja Beograd je postao prestonica Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, a 21. decembra 1920. godine dobio je Krst viteza Legije časti od Francuske za hrabro držanje u ratu.
(Kurir.rs/Mediasfera/Novosti/Politika)
