Decenija pred Drugi svetski rat bila je u znaku dolaska Hitlera na vlast, građanskog rata u Španiji, ubistva kralja Aleksandra, nastojanjima Hrvata da preurede odnose u Jugoslaviji... Poglavar Srpske pravoslavne crkve u to vreme bio je patrijarh Varnava.
Rođen u Pljevljima 1880. godine kao Petar Rosić, on je bogoslovsko-učiteljsku školu u završio u Prizrenu, a Duhovnu akademiju u Petrogradu u Rusiji, gde se i zamonašio. U tridesetoj godini postao je episkop, u četrdesetoj mitropolit, a u pedesetoj patrijarh.
Preko Albanije
Kao episkop i mitropolit službovao je u današnjoj Makedoniji, gde se istakao u buđenju i jačanju srpske nacionalne svesti u borbi s bugarskom i grčkom propagandom. U Prvom svetskom ratu je zajedno sa srpskim narodom i vojskom prešao preko Albanije, a posle rata srpska vlada ga je poslala u diplomatsku misiju u Rusiju. Patrijarh je postao 1930. godine.
Od Srpske pravoslavne crkve, rascepkane u šest raznih zakonodavnih, finansijskih i jerarhijskih područja, patrijarh je novim ustavom ustrojio SPC na moderan način i odvojio je od države, uprkos nastojanjima kralja Aleksandra da zadrži svoj uticaj na nju.
Hram svetog Save
Varnavinom inicijativom započeta je izgradnja Hrama Svetog Save na Vračaru u Beogradu. Na mestu stare Beogradske mitropolije podigao je zgradu današnje Patrijaršije, a na njegov podsticaj dobrotvorka Persida Milenković sazidala je manastir Vavedenje u Beogradu.
Na čelu SPC Varnava je ostao sve do kraja života 1937. godine.
I njegova aktivnost i smrt nerazdvojno su vezani za protivljenje konkordatu.
Kurir.rs/ autor Momčilo Petrović Foto: Arhiva
NE PROPUSTITE
