Šume kao izuzetno važni delovi prirode, a samim tim i zelene gradske površine, u šta spadaju i linijski zasadi i pojedinačna (soliterna) stabla, vezuju ugljen-dioksid (CO2) iz vazduha, deponuju ugljenik (C) u drvnoj masi i oslobađaju kiseonik (O2) i na taj način pozitivno utiču na klimatske promene, kaže za Kurir Marko Marinković, izvršni direktor za šumarstvo, ekologiju i razvoj JP „Vojvodinašume“, govoreći o ulozi urbanih šuma i zelenih površina, posebno u kontekstu klimatskih promena.
- Očuvanjem postojećih šuma i povećanjem površina pod šumama, to jest sadnjom drveća, pored proizvodne funkcije šuma povećavaju se i ostale opštekorisne funkcije šuma. U odnosu na klimatske promene šumski kompleksi i ostalo šumsko zelenilo imaju višestruku značajnu i zaštitnu ulogu u regulisanju temperaturnih i vodnih režima u gradskim zonama - dodaje Marinković.
Kako se Vojvodina kao najmanje pošumljen region suočava sa izazovima očuvanja i proširenja gradskih šuma?
- U cilju sagledavanja površina raspoloživih za pošumljavanje, u JP „Vojvodinašume“ urađena je sveobuhvatna analiza svih čistina obuhvaćenih trenutno važećim osnovama gazdovanja. Kao rezultat ove analize ukupno dostupna površina JP „Vojvodinašume“ predviđena za pošumljavanje u narednom periodu do 2030. godine iznosi 1.108,96 ha. Suštinski problem i konkurenti površinama pod šumama predstavljaju poljoprivreda i građevina. Povećanje broja stanovnika reflektuje se većom potrebom za urbanim zonama, kao i hranom. Na taj način širenjem gradskih zona smanjuju se poljoprivredna i/ili šumska zemljišta. Rešenja treba tražiti u urbanim šumama ili parkovskim površinama kada se radi o širenju gradskih zona, pri čemu urbanizam i građevina moraju predvideti ovu vrstu investicija i sistema održavanja zelenila. Profit i zaštitu prirode treba izbalansirati realnim rešenjima. Dalje, u odnosu na poljoprivredu, rešenja su vetrozaštitni i poljozaštitni pojasevi, koji mogu imati višestruki značaj, naročito sa aspekta povećanja prinosa i očuvanja kvaliteta zemljišta. Razvoj grada je neupitna stvar koja nema alternativu, ali posebnu pažnju treba obratiti na kompromisna rešenja koja podrazumevaju podizanje šuma, ostalog šumskog zelenila ili gradskog zelenila u zavisnosti od projekata koji se sprovode. Ovaj način rada treba formalizovati i obavezati investitore kroz zakonodavne i institucionalne okvire.
Koja je trenutna pokrivenost zelenim površinama u Novom Sadu i kako se taj broj upoređuje s drugim regionima, posebno Vojvodinom?
- Površina zelenila u Novom Sadu sa Petrovaradinom i Sremskom Kamenicom iznosi 3.298,15 ha, to jest 25,49% od površine užeg područja grada sa Petrovaradinom i Sremskom Kamenicom (12.940 ha). Od 45 opština i gradova u AP Vojvodini, najveći broj ima šumovitost ispod 7%, a 14 opština ima šumovitost ispod 1%. Pošumljenost AP Vojvodine po I Nacionalnoj inventuri šuma iznosi 7,1%, a po nepotvrđenim podacima iz II Nacionalne inventure šuma oko 8% (konsultanti FAO sa Šumarskog fakulteta i Morales, FAO NFO).
Tekst je objavljen u sklopu projekta koji se sufinansira sredstvima iz budžeta Gradske uprave za kulturu Grada Novog Sada. Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.
Kurir.rs
