Nakon što je pokrenuo rat u Ukrajini i nije uspeo da ga dobije, ruski predsednik Vladimir Putin ovih dana baš i nema razloga za slavlje. Ono što će ga razveseliti je činjenica da će ove jeseni mnogi građani zapadne Evrope izaći na ulice.
Ruski lider će iskoristiti svaki resurs u svom arsenalu dezinformacija kako bi naterao demonstrante da podele svoja društva, slabeći tako međunarodni front protiv njega, ocenjuje Blumberg u svom komentaru.
Ove jeseni građanski nemiri će se verovatno zahuktati u čak 101 zemlji - od njih 198 koje se prate i posmatraju, pokazao je indeks koji je razvila istraživačka firma Verisk Mejplkroft.
Žarišne tačke šire se od Šri Lanke i Alžira do relativno dobrostojeće Evrope. Glavni pokretač je, naravno, inflacija, posebno skokovi cena hrane i energije, koje je velikim delom izazvao Putin. Ali, u celu igru uključeni su i drugi faktori.
Česi i Nemci pružili su rane uvide u posebno uznemirujući obrazac. Desetine hiljada ljudi izašlo je nedavno na ulice Praga zahtevajući da Evropska unija ukine sankcije Rusiji, sklopi novi gasni sporazum sa Putinom i prestane da naoružava Ukrajinu. Mnogi od njih su krivili EU i NATO, a ne Putina, za sve što nije u redu u svetu. Među istaknutim govornicima bili su huškači i sa krajnje desnice i sa krajnje levice.
Prošlog ponedeljka Čehe su zamenili Nemci u regionu koja je nekada bio deo Istočne Nemačka, gde su se hiljade ljudi okupile u Lajpcigu i Magdeburgu. I ponovo, tobožnji bauk protiv koga su došli da protestuju bili su inflacija, cene energije i navodno bezobzirna i nesposobna politička elita, navodi Blumberg.
Međutim, delovalo je da su demonstranti i tamo izražavali simpatije prema Putinu, ravnodušnost prema Ukrajini i ogorčenosti prema Zapadu pod američkim vođstvom. Kao i u Pragu, i u Nemačkoj su demonstranti dolazili iz redova populističke krajnje desnice i postkomunističke levice.
Stranka koja pokreće Nemce na krajnjoj desnici je Alternativa za Nemačku (AfD), a ona koja predstavlja politički okvir za ekstrem na drugom kraju političkog spektra je Levica, stranka koja svoje korene vuče iz komunističkog režima koji je vladao istočnom Nemačkom do početka 1990ih. I jedna i druga stranka su više-manje nevažne na području nekadašnje Zapadne Nemačke, ali su postale deo "mejnstrima" u otuđenim istočnim regijama. U pokrajinskoj skupštini Tiringije, na primer, AfD i Levica zajedno bi, kada bi sarađivale, imale većinu mesta u parlamentu.
Obe stranke obećavaju "Vruću jesen protiv hladnih nogu", kako glasi jedan slogan, sa planiranim skupovima svakog ponedeljka. Zvanično, međutim, daju sve od sebe da se distanciraju jedna od druge. Na kraju krajeva, u konvencionalnom političkom spektru one bi trebalo da predstavljaju dijametralne suprotnosti.
U stvarnosti, pak, postoji sumnjivo preklapanje njihovih svetonazora. Njihove pristalice dolaze iz istog miljea - pretežno iz nekadašnje Istočne Nemačke - koji se takođe protivio dolasku migranata 2015. i 2016. godine i merama borbe protiv kovida. Takođe, čini se da su nesrazmerno željni recikliranja brojnih teorija zavere, navodi Blumberg.
No, teško se može smatrati novinom da ekstremna levica i desnica dele veliki deo psihološkog profila - Benito Musolini u Italiji je bio socijalista pre nego što je prigrlio fašizam. Način razmišljanja obe strane je autoritaran, populistički i kolektivistički, za razliku od individualističkog. Glavna razlika između njih je zapravo u opštoj meti njihove ogorčenosti, a to su bogati za levicu, te društveni autsajderi za desnicu. Pritom su svi neobično proruski orijentisani.
Te sklonosti tvrde levice i desne čine one na političkoj margini širom Evrope idealnom publikom "korisnih idiota" - termin koji se pripisuje Lenjinu (kojim se u političkom žargonu označava osoba koja propagira stavove ili interese grupe ili ideologije koju u potpunosti ne shvata i koja se koristi u propagandne svrhe) - za rusku propagandu na Zapadu. To se odnosi na populiste od Francuske do Italije i šire. Ali, Putin, koji je bio agent KGB-a u Istočnoj Nemačkoj 1980ih, najbolje poznaje svoje korisne idiote u srednjoj Evropi.
U područjima koja je Kremlj pre držao kao taoce iza Gvozdene zavese, ova rusofilija je neugodno ironična. Blumberg navodi da je ovde reč o slučaju kolektivnog Stokholmskog sindroma.
Pritom je Mađarska, kako se navodi, možda u tom smislu i najgori primer, ali situacija na istoku Nemačke takođe je šokantna. Kao da naglašavaju svoj cinizam, AfD i Levica su čak odabrali ponedeljak za skupove ove jeseni, kao omaž "protestima ponedeljkom" građana Istočne Nemačke 1989. godine, koji su doveli do pada Berlinskog zida.
Ovaj koktel lakovernosti, pogrešnih uverenja i vere teško podnose ostali Evropljani koji su živeli iza Gvozdene zavese i bili žrtve raznih careva i pre pojave Sovjeta. Osim Ukrajinaca, to su Poljaci, Litvanci, Letonci i Estonci. Oni Putina smatraju realnom egzistencijalnom pretnjom a primetnu kolebljivost svojih zapadnih saveznika, naročito Nemačke, doživljavaju kao izdaju koja teško da je prva u njihovoj istoriji.
U svom dugotrajnom sukobu sa Putinom i neoimperijalizmom koji on predstavlja, Zapad može da pobedi samo ako ostane ujedinjen.
Zbog toga će Putin dati sve od sebe da nastavi da širi laži i dezinformacije na Zapadu, u nadi da će se pojaviti "peta kolona" koja će se boriti za njega i njegove interese iza neprijateljskih linija. Zapadni lideri, i to ne samo oni koji su na visokim pozicijama, moraju da urade sve da razotkriju te laži i suprotstave im se istinom, ocenjuje Blumberg i dodaje da "najveći test do sada dolazi ove jeseni".
Kurir.rs/Blumberg
NE PROPUSTITE
