LOZNICA - Veliki jubilej 210 godina od Boja na Loznici obeležen je danas kraj bedema kod stare Crkve Pokrova Presvete Bogorodice, na mestu gde su vojvoda Antonije Anta Bogićević i njegovi borci junački odolevali opsadi višestruko brojnijih Turaka.
Parastos palim braniocima održao je vladika šabački Lavrentije, sa lozničkim sveštenstvom, kod kapele posveće vojvodi Bogićeviću, a posetiocu su prethodno na platou pored hrama mogli videti deo izložbe posvećen slavnom boju.
- Sastali smo se da se setimo velikih viteških dana i naše napaćene, junačke prošlosti, da se setimo onih teških momenata kada je ovaj grad cvilio u mukama.
U takvim danima branila se naša sloboda koja je plaćena životima naših predaka. Loznica je krvlju natopljena. Šta su sve ovi bedemi oko grada zapamtili to je nama danas teško zamisliti. Hvala tim junacima, našim svetim precima - kazao je vladika.
Istorija je na ovim prostorima zabeležila surova događanja, a Jadar je često bio na udaru Turaka i ovde su vođeni veliki bojevi kao što je 1804. bio Boj na Čokešini, a šest godina kasnije na Loznici, podsetio je pomoćnik gradonačelnika Ljubinko Đokić.
- Loznica se nalazila na putu Turcima ka Šapcu i Valjevu, a pripadala je Bosanskom Pašaluku. Bilo je važno osloboditi ove prostore kraj Drine, a oslobađanjem Loznice 1807. godine Anta Bogićević je postavljen za vojvodu podrinjskog i tada je Jakov Nenadović naredio izgradnju lozničkiog šanca. Ali paša Vidajić pokrenuo je veliku vojsku, po pisanju Leopolda Rankea, oko 40.000 vojnika na 1.200 Antinih boraca. Bila je to neravnopravna borba. Boj na Loznici svrstava se u red velikih bojeva na Mišaru, Deligradu, na Varvarinu, bila je to borba u kojoj su se ispisivale zapadne granice Srbije. Danas, posle 210 godina, naše rukovodstvo se diplomatijom bori da ispišemo južne granice naše zemlje, a mi u Loznici da građanima obezbedimo što bolji život – rekao je on.
O Boju na Loznici kazivao je istoričar, autor izložbe, kustos Goran Vilić, a u dramsko-muzičkom programu ’’Boj na Loznici’’, po scenariju Zorana Tošića, nastupili su glumci Zoran Ćosić, Gorica Popović, Marko Gvero, Marija Stokić i hor ’’Nokturno’’. Inače, vožd Karađorđe Petrović rekao je da u većem i krvavijem boju od onoga u Loznici nije učestvovao i da nema nijednog od ustaničkih starešina koji nije ranjen tokom opsade Loznice. Braneći Loznicu osim Srba izranjavani su i ruski kozaci pristigli kao pomoć ustanicima. Inače, tokom Boja na Loznici najznačajnija bitka vođena je 5. i 6. oktobra, po starom kalendaru.
Dvanaest dana trajala je opsada Loznice, a braniocima je u pomoć stigao Karađorđe sa vojskom Šumadije i 200 kozaka. Punih osam sati u polju Tičaru trajala je odlučujuća borba ustanika sa Turcima na Svetoga Tomu 1810. Poginuo je 121 ustanik dok ih je 178 ranjeno, a Turci su imali nekoliko puta veće gubitke, u pobedi srpskih junaka o kojoj se čulo i van granica Srbije koja je tada preživela još jednu ustaničku godinu. Pobedu srpske vojske kod Loznice opevao je guslar Filip Višnjić u pesmi ‘’Boj na Loznici’’, a o slavnim danima svedoče ostaci bedema sa kojih je branjen i odbranjen grad.
(Kurir.rs/T.Ilić/Foto: T.Ilić)
NE PROPUSTITE
